{"id":1381,"date":"2016-03-22T06:02:50","date_gmt":"2016-03-22T05:02:50","guid":{"rendered":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/blog\/jak-zmieniala-sie-technika-w-biegach-narciarskich-1381\/"},"modified":"2016-03-22T06:02:50","modified_gmt":"2016-03-22T05:02:50","slug":"jak-zmieniala-sie-technika-w-biegach-narciarskich","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/jak-zmieniala-sie-technika-w-biegach-narciarskich-1381\/","title":{"rendered":"Jak zmienia\u0142a si\u0119 technika w biegach narciarskich"},"content":{"rendered":"
Na przestrzeni lat technika biegu narciarskiego zmienia\u0142a si\u0119 i pewnie b\u0119dzie si\u0119 zmienia\u0107 nadal. Styl klasyczny przeszed\u0142 d\u0142ug\u0105 drog\u0119 aby wygl\u0105da\u0107 tak jak dzi\u015b, a pewne jego elementy s\u0105 ju\u017c dzi\u015b zapomniane i nikt ich nie u\u017cywa. Rewolucj\u0105 w \u015bwiecie bieg\u00f3w narciarskich okaza\u0142o si\u0119 wprowadzenie stylu \u0142y\u017cwowego, kt\u00f3ry r\u00f3wnie\u017c na pocz\u0105tku wygl\u0105da\u0142 zupe\u0142nie inaczej ni\u017c dzi\u015b.<\/p>\n
<\/p>\n
Emocjonujemy si\u0119 dzi\u015b dynamik\u0105 i si\u0142\u0105 narciarzy biegowych oraz podziwiamy ich znakomite przygotowanie techniczne. Dostrzegamy kierunki, w jakich idzie rozw\u00f3j styl\u00f3w i technik biegania na nartach – tu trendy wyznaczaj\u0105 zawodnicy z czo\u0142\u00f3wki, do kt\u00f3rej pragnie r\u00f3wna\u0107 ca\u0142a reszta. Je\u015bli jakie\u015b rozwi\u0105zanie si\u0119 sprawdza i daje wyniki, a jest zgodne z przepisami, to nie ma powodu aby nie pr\u00f3bowa\u0107 na\u015bladownictwa.<\/p>\n
<\/p>\n
Kiedy decydowano si\u0119 na podzia\u0142 bieg\u00f3w na rozgrywane technik\u0105 klasyczn\u0105 i dowoln\u0105, wynika\u0142o to z dw\u00f3ch powod\u00f3w: trzeba by\u0142o jako\u015b zareagowa\u0107 na pojawienie si\u0119 i ukszta\u0142towanie nowego stylu \u0142y\u017cwowego, ale r\u00f3wnie\u017c trzeba by\u0142o po prostu uratowa\u0107 od zapomnienia wolniejszy styl klasyczny.<\/p>\n
Wszyscy, kt\u00f3rzy biegali „klasykiem”, a chcieli nadal liczy\u0107 si\u0119 w odnowionej narciarskiej rzeczywisto\u015bci, musieli nauczy\u0107 si\u0119 biegania „\u0142y\u017cw\u0105”. Dotyczy\u0142o to nawet dobrych i uznanych zawodnik\u00f3w, a nie wszystkim przyswojenie nowej techniki przysz\u0142o \u0142atwo. Byli te\u017c i tacy, kt\u00f3rym krok \u0142y\u017cwowy pasowa\u0142 bardzo i stali si\u0119 w nim po prostu specjalistami.<\/p>\n
Podobnie rzecz si\u0119 ma w stylu klasycznym, kt\u00f3ry przeszed\u0142 spor\u0105 ewolucj\u0119. Nie tylko na przestrzeni ostatnich 100 lat, odk\u0105d w zasadzie mo\u017cemy m\u00f3wi\u0107 o pr\u00f3bach biegu narciarskiego, ale r\u00f3wnie\u017c w ci\u0105gu ostatnich trzydziestu – dwudziestu lat.<\/p>\n
Dzi\u015b wszyscy maj\u0105 r\u00f3wne szanse – ucz\u0105c si\u0119 biegania na nartach i trenuj\u0105c t\u0119 dyscyplin\u0119 sportu, poznaj\u0105 tajniki obu technik jednocze\u015bnie, nie musz\u0105 „przestawia\u0107 si\u0119” na nowe pomys\u0142y. A je\u015bli pojawiaj\u0105 si\u0119 nowe trendy, to automatycznie zaczynaj\u0105 je stosowa\u0107.<\/p>\n
<\/p>\n
Oczywi\u015bcie technika biegania na nartach zmienia si\u0119 i pewnie b\u0119dzie si\u0119 zmienia\u0107, ale takie zmiany dotycz\u0105 niuans\u00f3w i maj\u0105 znaczenie niejako wewn\u0105trz ka\u017cdego ze styl\u00f3w.<\/p>\n
W pierwszej po\u0142owie XX wieku narciarstwo \u0142\u0105czy\u0142o w sobie elementy tzw. techniki rosyjskiej i skandynawskiej (nordyckiej). R\u00f3\u017cnice w sposobach poruszania si\u0119 na nartach wynika\u0142y mi\u0119dzy innymi z u\u017cywanego sprz\u0119tu i np. ukszta\u0142towania terenu oraz potrzeb, dla kt\u00f3rych u\u017cywano nart.<\/p>\n
Technika rosyjska uwarunkowana by\u0142a poruszaniem si\u0119 na du\u017cych, p\u0142askich przestrzeniach, na bardzo d\u0142ugich nartach. Sylwetka narciarza by\u0142a wyprostowana i sztywna. W por\u00f3wnaniu z tak\u0105 technik\u0105, narciarze skandynawscy byli o wiele bardziej wszechstronni, a narty mieli kr\u00f3tsze i bardziej funkcjonalne.<\/p>\n
W technice u\u017cywanej przez Fin\u00f3w i Norweg\u00f3w mo\u017cna by\u0142o wyr\u00f3\u017cni\u0107 poruszanie si\u0119 na przemian lew\u0105 i praw\u0105 nog\u0105 i tzw. dwukrok (dwa kr\u00f3tkie szybkie kroki i symetryczne odepchni\u0119cie kijami). Stopniowo zwi\u0119ksza\u0142 si\u0119 czas \u015blizgu narty po ka\u017cdym kroku i pojawia\u0142o si\u0119 mocniejsze odbicie, cho\u0107 o optymalne wykorzystanie mo\u017cliwo\u015bci, kt\u00f3re dawa\u0142y narty, wci\u0105\u017c by\u0142o trudno z powodu u\u017cywania kr\u00f3tkich kij\u00f3w.<\/p>\n
W II po\u0142owie stulecia \u0142atwych do wskazania r\u00f3\u017cnic by\u0142o ju\u017c ma\u0142o i, jak podaje w swoich publikacjach Grzegorz Sadowski, „wi\u0119ksz\u0105 uwag\u0119 zwracano na rytm biegu, na kroki z r\u00f3wnoczesn\u0105 prac\u0105 ramion i osi\u0105ganie jak najwi\u0119kszych pr\u0119dko\u015bci na odcinkach zjazdowych (ograniczano stosowanie ewolucji hamuj\u0105cych: skr\u0119t\u00f3w z oporu, hamowania p\u0142ugiem i p\u00f3\u0142p\u0142ugiem). Stopniowo rezygnowano r\u00f3wnie\u017c z krok\u00f3w wolniejszych – ma\u0142o efektywnych, takich jak tr\u00f3jkrok i czterokrok, na korzy\u015b\u0107 szybszych, bardziej dynamicznych, z r\u00f3wnoczesn\u0105 prac\u0105 ramion: jednokrok i bezkrok.”<\/p>\n
<\/p>\n
Nawet osoba obyta z tajnikami biegu narciarskiego nie zwraca zbyt cz\u0119sto uwagi na mnogo\u015b\u0107 krok\u00f3w i poszczeg\u00f3lnych element\u00f3w narciarskiej techniki. Nie ma r\u00f3wnie\u017c \u015bwiadomo\u015bci, \u017ce kiedy\u015b ruch biegacza narciarskiego tak bardzo r\u00f3\u017cni\u0142 si\u0119 od tego co mamy dzisiaj i \u017ce zupe\u0142nie inaczej biegano jeszcze dwadzie\u015bcia lat temu. Dzieje si\u0119 tak zreszt\u0105 w wielu dyscyplinach sportu, kt\u00f3re id\u0105 w r\u00f3\u017cnych kierunki rozwoju, a przypominany sobie jak by\u0142o kiedy\u015b, wpadaj\u0105c przypadkiem na jakie\u015b archiwalne materia\u0142y filmowe. Warto pami\u0119ta\u0107, \u017ce bieganie na nartach nie jest ani \u0142atwe ani oczywiste, a wiedza wyniesiona z pobie\u017cnej obserwcji zawod\u00f3w narciarskich w telewizji mo\u017ce sugerowa\u0107, \u017ce wystarczy przypi\u0105\u0107 narty, z\u0142apa\u0107 kije i noga za nog\u0105 pobiec do przodu. Nic bardziej mylnego, a przekona\u0107 si\u0119 mo\u017ce o tym ka\u017cdy, kto ma z bieg\u00f3wkami styczno\u015b\u0107 po raz pierwszy w \u017cyciu.<\/p>\n
Do lat siedemdziesi\u0105tych i pocz\u0105tku osiemdziesi\u0105tych ubieg\u0142ego wieku krok klasyczny charakteryzowa\u0142 si\u0119 eleganckim i dostojnym rytmem, rozwijaj\u0105c si\u0119 oczywi\u015bcie stopniowo i modyfikuj\u0105c elementy techniki. Biegacze poruszali si\u0119 p\u0142ynnie, a trenerzy zwracali uwag\u0119 na odpowiedni\u0105 d\u0142ugo\u015b\u0107 \u015blizgu. Bieg odbywa\u0142 si\u0119 w zdecydowanie wolniejszym ni\u017c dzisiaj rytmie, a sylwetki narciarzy by\u0142y o wiele bardziej pochylone.<\/p>\n
<\/p>\n
W zasadzie ukszta\u0142towa\u0142y si\u0119 i upowszechni\u0142y nast\u0119puj\u0105ce kroki: naprzemianstronny (krok z odbicia), rozkroczny (popularna „jode\u0142ka” lub „choinka), jednokrok i bezkrok. I w zasadzie ka\u017cdy z tych krok\u00f3w dzi\u015b wygl\u0105da ju\u017c zupe\u0142nie inaczej ni\u017c np. 30 lat temu. Komu wtedy przysz\u0142o do g\u0142owy, \u017ce bezkrok b\u0119dzie mo\u017cna wykonywa\u0107 na podbiegach albo stosowa\u0107 go przez ca\u0142y czas trwania biegu?<\/p>\n
W ka\u017cdym razie na coraz lepszych nartach i lepiej przygotowanych trasach wygrywa\u0107 i dominowa\u0107 zacz\u0119\u0142y kroki szybsze – takie, kt\u00f3re \u0142\u0105czy\u0142y bezpo\u015brednio prac\u0119 n\u00f3g z prac\u0105 ramion. Jednokrok i bezkrok zdominowa\u0142y zawody, a takie elementy jak tr\u00f3jkrok i czterokrok na zawsze pozosta\u0142y w narciarskich archiwach.<\/p>\n
Kto by\u0142 pierwszy? Bill Koch czy Pauli Siitonen? A mo\u017ce kto\u015b inny? Do ko\u0144ca nie wiadomo, a wci\u0105\u017c pojawiaj\u0105 si\u0119 odkrywcy nowych sensacyjnych danych na ten temat. Na pewno krok p\u00f3\u0142\u0142y\u017cwowy by\u0142 stosowany w krajach skandynawskich wcze\u015bniej ni\u017c w momencie, w kt\u00f3rym dostrzeg\u0142 go FIS. Wyst\u0119powa\u0142 r\u00f3wnie\u017c poza Skandynawi\u0105, mi\u0119dzy innymi w Polsce i by\u0142 wymieniany w\u015br\u00f3d krok\u00f3w narciarskich w r\u00f3\u017cnego rodzaju opracowaniach w latach sze\u015bciesi\u0105tych i siedemdziesi\u0105tych XX wieku.<\/p>\n
<\/p>\n
By\u0142 jednak stosowany rzadko i sporadycznie, i nikt za bardzo nie wyobra\u017ca\u0142 sobie aby nim w\u0142a\u015bnie rozgrywa\u0107 odr\u0119bne zawody. Tym bardziej, \u017ce kroki \u0142y\u017cwowe znane dzisiaj wymaj\u0105 specjalnego przygotowania trasy, czego z naturalnych powod\u00f3w nikt nie robi\u0142, gdy biegano wy\u0142\u0105cznie technik\u0105 klasyczn\u0105. Fakt \u017ce Koch stosowa\u0142 „\u0142y\u017cw\u0119” w USA mo\u017ce dowodzi\u0107 podtrzymywania tradycji skandynawskich le\u017c\u0105cych u podstaw narciarstwa ameryka\u0144skiego. M\u00f3g\u0142 jednak \u00f3w nowy krok pojawi\u0107 si\u0119 w USA niezale\u017cnie. \u0141y\u017cwowanie by\u0142o cz\u0119sto stosowane na zjazdach.<\/p>\n
W ka\u017cdym razie Koch i Siitonen stosowali t\u0119 techinik\u0119 i przyczynili si\u0119 do jej popularyzacji cho\u0107, na pocz\u0105tku lat osiemdziesi\u0105tych, nazywano ten styl „krokiem Siitonena”.<\/p>\n
Zamieszanie na trasach biegowych – stosowanie dw\u00f3ch r\u00f3\u017cnych technik – trzeba by\u0142o jako\u015b usystematyzowa\u0107 i uporz\u0105dkowa\u0107. Tym bardziej, \u017ce „\u0142y\u017cwa” ewidentnie posz\u0142a swoj\u0105 drog\u0105 i wysz\u0142a z tor\u00f3w przygotowanych do „klasyka” (dos\u0142ownie i w przeno\u015bni). Pami\u0119tajmy te\u017c, \u017ce „p\u00f3\u0142\u0142y\u017cwa” by\u0142a na pocz\u0105tku dla starego stylu \u0142askawa – jedna narta pozostawa\u0142a w torze, a druga \u0142y\u017cwowa\u0142a. W ka\u017cdym razie okaza\u0142a si\u0119 rewolucyjna – biegi narciarskie przyspieszy\u0142y. Na trasach, w produkcji sprz\u0119tu i w rozwoju techniki. „\u0141y\u017cwa” mog\u0142a ju\u017c oficjalnie wyj\u015b\u0107 z tor\u00f3w.<\/p>\n
W po\u0142owie lat osiemdziesi\u0119tych rozdzielono oba style i zdecydowano si\u0119 na rozgrywanie zawod\u00f3w stylem klasycznym i – osobno – gdzie nie ograniczano techniki. Na prze\u0142omie lat osiemdziesi\u0105tych i dziewi\u0119\u0107dziesi\u0105tych FIS postanowi\u0142, \u017ce na zawodach rangi mistrzowskiej po\u0142owa bieg\u00f3w b\u0119dzie si\u0119 odbywa\u0142a star\u0105 technik\u0105. Mia\u0142o to znaczenie nie tyle dla dynamicznego rozwoju nowej techniki, ale uratowa\u0142o z pewno\u015bci\u0105 od zapomnienia styl klasyczny, zmuszaj\u0105c zawodnik\u00f3w do biegania i trenowania technik\u0105 wolniejsz\u0105.<\/p>\n
<\/p>\n
W systematyce kroku \u0142y\u017cwowego r\u00f3wnie\u017c wyodr\u0119bniono kilka element\u00f3w: jednokrok \u0142y\u017cwowy, krok \u0142y\u017cwowy naprzemianstronny, dwukrok \u0142y\u017cwowy i \u0142y\u017cwowanie (praca nartami, bez aktywnej pracy ramion). Zacz\u0119to r\u00f3wnie\u017c stosowa\u0107 jeszcze d\u0142u\u017csze kije ni\u017c do stylu klasycznego. Oczywisty dzi\u015b spos\u00f3b przygotowywania i smarowania nart r\u00f3wnie\u017c przeszed\u0142 rewolucj\u0119 – nagle najbardziej optymalne okaza\u0142o si\u0119 smarowanie ca\u0142ej narty „na jazd\u0119” bez konieczno\u015bci dbania o stref\u0119 odbicia i smarowania „na trzymanie”. Nowy styl wygenerowa\u0142 potrzeb\u0119 zmian w sprz\u0119cie – dzi\u015b, do ka\u017cdego ze styl\u00f3w mamy osobne buty, narty i kije. „\u0141y\u017cwa” wymog\u0142a tak\u017ce nowy spos\u00f3b i jako\u015b\u0107 przygotowywanych tras.<\/p>\n
Dzi\u015b najcz\u0119\u015bciej stosuje si\u0119 w technice \u0142y\u017cwowej jednokrok oraz dwukrok w dw\u00f3ch odmianach: jako krok asynchroniczny (np. na podbiegach) i synchroniczny (jednoczesna, zsynchronizowana praca n\u00f3g i ramion – w terenie plaskim lub opadaj\u0105cym). <\/p>\n
<\/p>\n
Bieganie na nartach w obu stylach sta\u0142o si\u0119 bardziej dynamiczne i szybsze – r\u00f3wnie\u017c ze wzgl\u0119du na stopniowe eliminowanie element\u00f3w maj\u0105cych za zadanie spowalnia\u0107 jazd\u0119 i hamowa\u0107 – np. na zakr\u0119tach. Zjazdy sta\u0142y si\u0119 r\u00f3wnie\u017c bardziej dynamiczne i szybsze. Dzisiejsi narciarze s\u0105 wszechstronni – zar\u00f3wno je\u015bli chodzi o przygotowanie motoryczne i techniczne do obu styl\u00f3w, jak i si\u0142\u0119 oraz wytrzyma\u0142o\u015b\u0107.<\/p>\n
Niezale\u017cnie od nowinek technologicznych, wprowadzania na rynek nowych materia\u0142\u00f3w do budowy nart, nowych smar\u00f3w i parafin, czynnik ludzki wci\u0105\u017c pozostaje wa\u017cny i pewnie nied\u0142ugo zn\u00f3w dane nam b\u0119dzie zaobserowa\u0107 co\u015b, co wniesie powiew \u015bwie\u017co\u015bci i rewolucji w rozw\u00f3j techniki biegu. Ju\u017c s\u0142ycha\u0107 utyskiwania na powszechnie stosowany bezkrok, nie\u015bmia\u0142e sugestie i pytania, czy oto wy\u0142oni\u0142 si\u0119 nam zupe\u0142nie nowy krok biegowy, dla kt\u00f3rego wypada zorganizowa\u0107 osobne zawody?<\/p>\n
Zmieniaj\u0105 si\u0119 narty, zmieniaj\u0105 si\u0119 trasy, zmienia si\u0119 sam bieg na nartach, ale idea i duch narciarstwa biegowego pozostaj\u0105 niezmienne.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Na przestrzeni lat technika biegu narciarskiego zmienia\u0142a si\u0119 i pewnie b\u0119dzie si\u0119 zmienia\u0107 nadal. Styl klasyczny przeszed\u0142 d\u0142ug\u0105 drog\u0119 aby wygl\u0105da\u0107 tak jak dzi\u015b, a pewne jego elementy s\u0105 ju\u017c dzi\u015b zapomniane i nikt ich nie u\u017cywa. Rewolucj\u0105 w \u015bwiecie bieg\u00f3w narciarskich okaza\u0142o si\u0119 wprowadzenie stylu \u0142y\u017cwowego, kt\u00f3ry r\u00f3wnie\u017c na pocz\u0105tku wygl\u0105da\u0142 zupe\u0142nie inaczej ni\u017c dzi\u015b.<\/p>\n
<\/p>\n","protected":false},"author":1551,"featured_media":7047,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[5],"tags":[1000,181,1477,101,116],"class_list":["post-1381","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-narty-biegowe-trening-technika","tag-bieg-narciarski","tag-biegi-narciarskie","tag-pollyzwa","tag-styl-klasyczny","tag-styl-lyzwowy"],"acf":[],"yoast_head":"\n