![\"slad](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2016\/04\/slad_sanki.jpg\")
<\/p>\nZdarza si\u0119 stan\u0105\u0107 zim\u0105 w g\u00f3rach przed tablic\u0105 dumnie obwieszczaj\u0105c\u0105 pocz\u0105tek oznakowanej i wymierzonej trasy do biegania nartach. Idealne po\u0142o\u017cenie, spora wysoko\u015b\u0107, g\u00f3ry, las, metr \u015bniegu – czego chcie\u0107 wi\u0119cej? Problem w tym, \u017ce \u00f3w przykladowy metr \u015bniegu zalega\u0142 r\u00f3wnie\u017c, nie tkni\u0119ty ludzk\u0105 stop\u0105 ani nart\u0105, w\u0142a\u015bnie na tej trasie. Do biegania na pewno si\u0119 nie nadaje. Do w\u0119drowania – nie dla wszystkich. Do treningu przedzierania si\u0119 przez \u015bnie\u017cne zaspy – tak. Czy mo\u017ce by\u0107 inaczej? Na szcz\u0119\u015bcie tak.<\/p>\n
Biegowych tras narciarskich i miejsc do biegania na nartach przybywa. To fakt. S\u0105 one coraz lepiej przygotowane. To fakt kolejny. Mo\u017cna to uzna\u0107 za sukces tzw. \u015brodowiska i lobby narciarzy biegowych. Mo\u017cna te\u017c szuka\u0107 w tym zjawisku efektu zwi\u0119kszenia spo\u0142ecznej \u015bwiadomo\u015bci co do atrakcyjno\u015bci biegania i w\u0119drowania na nartach. Mo\u017cna pr\u00f3bowa\u0107 dostrzec wzrost popularno\u015bci tej dyscypliny sportu. Mo\u017cna dopatrze\u0107 si\u0119 r\u00f3wnie\u017c zwyk\u0142ej ch\u0119ci sp\u0119dzania aktywnie czasu w g\u00f3rach i lasach i obcowania z przyrod\u0105. Mo\u017cna te\u017c dostrzec w tym zjawisku ch\u0119\u0107 stworzenia narciarskiej normalno\u015bci.<\/p>\n
Jeszcze nie tak dawno nie by\u0142o w Polsce przygotowanych tras biegowych, poza Jakuszycami, Kubalonk\u0105 i kilkoma mniejszymi lokalnymi o\u015brodkami, w kt\u00f3rych warunki do biegania zapewnia\u0142o grono zapale\u0144c\u00f3w. Brakowa\u0142o infrastruktury, ratrak\u00f3w, miejsc i pomys\u0142\u00f3w na ich wykorzystanie i udost\u0119pnianie zim\u0105 wielu potencjalnie atrakcyjnych teren\u00f3w.<\/p>\n
Turystyka g\u00f3rska w zimie niezmiennie od lat kojarzy\u0142a si\u0119 z brni\u0119ciem przez zaspy i zapadaniem si\u0119 w \u015bniegu, cho\u0107 np. w Czechach kojarzy\u0142a si\u0119 ju\u017c z kilometrami utrzymywanych, wyratrakowanych i oznaczonych tras, po kt\u00f3rych porusza\u0142y si\u0119 tysi\u0105ce narciarzy.<\/p>\n
W Polsce zak\u0142adanie narciarskiego \u015bladu zale\u017ca\u0142o tylko i wy\u0142\u0105cznie od determinacji narciarza, kt\u00f3ry jako pierwszy decydowa\u0142 si\u0119 na wyruszenie w \u015bnie\u017cn\u0105 biel. Czasem gdzie\u015b przejecha\u0142 skuter, czasem w\u0142a\u015bciciel wyci\u0105gu narciarskiego po znajomo\u015bci przetar\u0142 jak\u0105\u015b kt\u00f3tk\u0105 p\u0119tl\u0119.<\/p>\n
Nawet przy okazji du\u017cych i cyklicznie odbywaj\u0105cych si\u0119 bieg\u00f3w narciarskich, przygotowywano trasy bezpo\u015brednio przed zawodami, a po biegu na d\u0142ugo o trasach zapominano.<\/p>\n
<\/p>\n
To wszystko by\u0142o oczywi\u015bcie niewystarczaj\u0105ce i nie przystawa\u0142o ani do rosn\u0105cych umiej\u0119tno\u015bci polskich narciarzy, do ich \u015bwiadomo\u015bci jak sprawy wygl\u0105daj\u0105 w innych krajach i do ich oczekiwa\u0144 oraz coraz lepszego sprz\u0119tu, kt\u00f3ry chcieliby wykorzystywa\u0107.<\/p>\n
Je\u015bli w polskich g\u00f3rach zacz\u0119\u0142y pojawia\u0107 si\u0119 sieci dr\u00f3g rowerowych, szlak\u00f3w przeznaczonych do nordic walking i \u015bcie\u017cek biegowych, kwesti\u0105 czasu pozostawa\u0142o kiedy pojawi\u0105 si\u0119 trasy do narciarstwa biegowego. Jednak od wykonania projektu i naniesienia trasy na map\u0119 do jej realnego zaistnienia w rzeczywisto\u015bci droga jest d\u0142uga.<\/p>\n
I nie polega to wszystko tylko na naniesieniu paru kolorowych oznacze\u0144 na drzewa, postawienia tablicy informacyjnej i czekaniu na \u015bnieg. Profesjonalne dbanie o trasy i utrzymywanie ich w ci\u0105gu ca\u0142ego roku wymaga wiele pracy i uwagi, a tak\u017ce wiedzy. Trzeba j\u0105 do zimy przygotowa\u0107, a zim\u0105 udost\u0119pni\u0107.<\/p>\n
Przez wiele lat polskie g\u00f3ry oplata\u0142a jedynie sie\u0107 szlak\u00f3w turystycznych, z kt\u00f3rych nie wszystkie oczywi\u015bcie nadawa\u0142y si\u0119 do pokonywania zim\u0105 na nartach. PTTK wyznacza\u0142o i znakowa\u0142o pewn\u0105 ilo\u015b\u0107 zimowych szlak\u00f3w narciarskich, jednak widnia\u0142y one tylko na mapach i drogowskazach. W zimie nikt ich nie przeciera\u0142 i o nie nie dba\u0142.<\/p>\n
W za\u0142o\u017ceniach udost\u0119pniania i projektowania tras przeznaczonych do narciarstwa biegowego, istniej\u0105ce szlaki turystyczne staj\u0105 si\u0119 naj\u0142atwiejszym i najbardziej oczywistym terenem, na kt\u00f3rym takowe mo\u017cna wyznacza\u0107. Jednak sie\u0107 r\u00f3\u017cnego rodzaju le\u015bnych dr\u00f3g wiod\u0105cych przez polskie g\u00f3ry to dopiero obszar wart prawdziwego zagospodarowania.<\/p>\n
![\"spalona\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/12\/spalona.jpg\")
<\/p>\n
Je\u015bli z punktu widzenia g\u00f3rskiego turysty nie s\u0105 one same w sobie atrakcyjne i nie wiod\u0105 przez interesujace, cho\u0107by z krajoznawczego punktu widzenia, tereny, to w oczach narciarza biegowego \u0142agodnie wznosz\u0105ca si\u0119 w g\u00f3r\u0119 le\u015bna transportowa droga lub szeroka stok\u00f3wka trawersuj\u0105ca g\u00f3rski masyw jest miejscem wymarzonym. Dodatkowo odpowiednia wysoko\u015b\u0107 nad poziomem morza i zacienienie powinny gwarantowa\u0107 d\u0142ugie zaleganie pokrywy \u015bnie\u017cnej.<\/p>\n
Nawet je\u015bli pojawia\u0142a si\u0119 informacja, \u017ce jaka\u015b gmina, stowarzyszenie czy te\u017c o\u015brodek narciarski przygotowouje i utrzymuje tras\u0119 narciarsk\u0105, w\u015br\u00f3d potencjalnych adresat\u00f3w tej wiadomo\u015bci pojawia\u0142a si\u0119 w\u0105tpliwo\u015b\u0107 czy aby na pewno trasa ta istnieje w rzeczywisto\u015bci, a nie jedynie na jakiej\u015b tablicy informacyjnej, a nie ka\u017cdy mia\u0142 w sobie tyle woli, determinacji i wiary, aby sprawdza\u0107 i weryfikowa\u0107 informacje osobi\u015bcie. Z drugiej strony – je\u015bli gdzie\u015b naprawd\u0119 stworzono \u015bwietn\u0105 tras\u0119 – a nikt o niej nie wiedzia\u0142, ca\u0142y projekt bra\u0142 w \u0142eb.<\/p>\n
Trzeba wi\u0119c by\u0142o sprosta\u0107 przynajmniej dw\u00f3m wyzwaniom – stworzy\u0107 tras\u0119 z prawdziwego zdarzenia, a potem o niej informowa\u0107. Tu oczywi\u015bcie nieocenion\u0105 rol\u0119 pe\u0142ni Internet, kt\u00f3ry dzi\u015b jest podstawowym medium. To tam szukamy informacji – r\u00f3wnie\u017c na temat dost\u0119pno\u015bci i aktualnego stanu tras biegowych.<\/p>\n
![\"kiry\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2016\/04\/kiry.jpg\")
<\/p>\n
Je\u015bli tylko spadnie \u015bnieg, a ratraki wyjad\u0105 w teren, bez trudu mo\u017cemy dzi\u015b wybiera\u0107 miedzy trasami na Podhalu, w Beskidach, Bieszczadach, G\u00f3rach Izerskich czy g\u00f3rach Kotliny K\u0142odzkiej.<\/p>\n
W ci\u0105gu ostatnich kilku lat uruchomiono w polskich g\u00f3rach wiele inwestycji, kt\u00f3rych wymiernym efektem jest powstanie ca\u0142kiem g\u0119stej sieci dobrze przygotowanych i dost\u0119pnych tras biegowych.<\/p>\n
Na pewno sta\u0142o si\u0119 tak r\u00f3wnie\u017c dlatego, \u017ce pojawi\u0142o si\u0119 wi\u0119cej dost\u0119pnych \u017ar\u00f3de\u0142 finansowania lub wsp\u00f3\u0142finansowania takich projekt\u00f3w, zw\u0142aszcza bior\u0105c pod uwag\u0119 mo\u017cliwo\u015b\u0107 korzystania ze \u015brodk\u00f3w unijnych.<\/p>\n
Wracaj\u0105c do czysto technicznych aspekt\u00f3w, warto mie\u0107 \u015bwiadomo\u015b\u0107, \u017ce biegowa trasa narciarska nie mo\u017ce powsta\u0107 wsz\u0119dzie i o kilku rzeczach przy jej projektowaniu warto pami\u0119ta\u0107. Nie wystarczy trasy oznakowa\u0107 i powiesi\u0107 kilku strza\u0142ek na drzewach. Musimy mie\u0107 \u015bwiadomo\u015b\u0107, \u017ce to ca\u0142oroczna praca wymagaj\u0105ca dbania o odpowiedni\u0105 szeroko\u015b\u0107 dr\u00f3g, po kt\u00f3rych maj\u0105 porusza\u0107 si\u0119 narciarze, o ich stan, nawierzchni\u0119 itp. Wymaga to prac le\u015bnych, ziemnych, budowania przepust\u00f3w, profilowania zakr\u0119t\u00f3w, niwelowania spadk\u00f3w, przycinania ga\u0142\u0119zi, budowy miejsc odpoczynku, znakowania, stawiania tablic, itp.<\/p>\n
Bardzo istotn\u0105 spraw\u0105 jest wsp\u00f3\u0142praca wielu instytucji lokalnych, a nawet podmiot\u00f3w prywatnych. Poniewa\u017c cz\u0119sto trasy narciarskie wiod\u0105 przez lasy, to niestety zdarza si\u0119, \u017ce po \u015bwie\u017co wyratrakowanym szlaku przejedzie kilka traktor\u00f3w ci\u0105gn\u0105cych przyczepy z drewnem i ca\u0142a praca gospodarza trasy idzie na marne. Wytyczaj\u0105c tras\u0119 warto wi\u0119c porozumie\u0107 si\u0119 z nadle\u015bnictwem i wypracowa\u0107 kompromis ustalaj\u0105c, kt\u00f3re le\u015bne drogi musz\u0105 by\u0107 przejezdne dla sprz\u0119tu le\u015bnik\u00f3w, a kt\u00f3re mog\u0105 s\u0142u\u017cy\u0107 jako turystyczny szlak narciarski.<\/p>\n
Konieczny jest r\u00f3wnie\u017c wzrost \u015bwiadomo\u015bci lokalnej spo\u0142eczno\u015bci. I jasna informacja, \u017ce dwa tory wyci\u015bni\u0119te na \u015bniegu, to szlak narciarstwa biegowego, maj\u0105cy przyci\u0105gn\u0105\u0107 do miejsowo\u015bci turyst\u00f3w, a nie miejsce wyprowadzania ps\u00f3w, czy tor wy\u015bcigowy dla quad\u00f3w. <\/p>\n
Podobnie rzecz si\u0119 ma z parkigami, bo trudno zaprasza\u0107 na biegow\u0105 tras\u0119, przy kt\u00f3rej nie ma mo\u017cliwo\u015bci zostawienia pojazdu na kilka godzin. Mo\u017ce w\u0142a\u015bciciel prywatnej posesji po\u0142o\u017conej w pobli\u017cu trasy by\u0142by zainteresowany utrzymywaniem tam parkingu dla przyjezdnych? Gdy utrzymywanie zimowego szlaku narciarskiego jest celem ca\u0142ej gminy, a nie tylko wymys\u0142em jednego spo\u0142ecznika, \u0142atwiej o porozumienie i efekty.<\/p>\n
Ciekawych informacji na ten temat dostarcza wydany w 2013 roku przez Urz\u0105d Marsza\u0142kowski Wojew\u00f3dztwa Ma\u0142opolskiego spory obj\u0119to\u015bciowo dokument nosz\u0105cy tytu\u0142 „Koncepcja budowy zintegrowanej sieci tras rowerowych, biegowych oraz narciarskich tras biegowych w wojew\u00f3dztwie ma\u0142opolskim”. Autorzy ju\u017c na pocz\u0105tku opisywania problematyki narciarstwa biegowego, zwracaj\u0105 uwag\u0119, \u017ce dobre i atrakcyjne usytuowanie trasy musi by\u0107 zwi\u0105zne z odpowiednim ukszta\u0142towaniem terenu (brak du\u017cych r\u00f3\u017cnic wysoko\u015bci) i mo\u017cliwie rzadk\u0105 zabudow\u0105.<\/p>\n
![\"mogielica\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2016\/04\/mogielica.jpg\")
<\/p>\n
Trzeba ju\u017c na etapie projektowania przewidzie\u0107 czy zakr\u0119ty nie s\u0105 zbyt ostre, a droga zbyt w\u0105ska lub czy po prostu nie wymaga naprawy lub przebudowy. Mo\u017ce gdzie\u015b trzeba naprawi\u0107 lub zbudowa\u0107 mostek, mo\u017ce udst\u0119pni\u0107 jak\u0105\u015b zaro\u015bni\u0119t\u0105 i zapomnian\u0105 dr\u00f3\u017ck\u0119. Zima mo\u017ce da\u0107 zupe\u0142nie now\u0105 perspektyw\u0119 – nawet terenom uznanym ju\u017c za dawno za atrakcyjne i takim, kt\u00f3re nic nowego ju\u017c zaoferowa\u0107 nie mog\u0105.<\/p>\n
Czasem to w\u0142a\u015bnie zima mo\u017ce obudzi\u0107 jakie\u015b u\u015bpione i warte odkrycia atrakcje w okolicy. Mo\u017ce spowodowac i zaktywizowa\u0107 ruch turystyczny i wypromowa\u0107 miejscowo\u015b\u0107 lub gmin\u0119 do tej pory przez turyst\u00f3w i sportowc\u00f3w omijan\u0105.<\/p>\n
Decydenci dostrzegaj\u0105 oczywi\u015bcie potrzeb\u0119 poprowadzenia trasy w terenie charakteryzuj\u0105cym si\u0119 odpowiednim mikroklimatem (d\u0142ugie zimy), ale je\u015bli chodzi o d\u0142ugo\u015b\u0107 trasy, to nawet ta najd\u0142u\u017csza musi nadawa\u0107 si\u0119 do pokonania w ci\u0105gu jednego (kr\u00f3tkiego) zimowego dnia. Za\u0142o\u017cenia logiczne i niby oczywiste, ale za ka\u017cdym razem warte aby o nich przypomina\u0107, bo pewnie \u0142atwo jest wymy\u015bli\u0107 ciekaw\u0105 lokalizacj\u0119 dla trasy, umiejscowi\u0107 j\u0105 wysoko w g\u00f3rach, zapominaj\u0105c \u017ce najbli\u017cszy parking i przystanek autobusowy s\u0105 po prostu daleko. To wa\u017cne, aby punkty pocz\u0105tkowy i ko\u0144cowy (o ile nie jest to p\u0119tla) znajdowa\u0142y si\u0119 w bezpo\u015bredniej blisko\u015bci sieci komunikacji publicznej oraz bazy noclegowej i handlowo – us\u0142ugowej.<\/p>\n
![\"krynica\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2016\/04\/krynica.jpg\")
<\/p>\n
Nie wspominamy ju\u017c o takich oczywistych rzeczach (cho\u0107 jeszcze niedawno bagatelizowanych, co akurat narciarzom trudno zrozumie\u0107) jak regularne utwardzanie tras za pomoc\u0105 ratrak\u00f3w czy skuter\u00f3w i zakladania \u015blad\u00f3w do stylu klasycznego. Tu \u015bwiadomo\u015b\u0107 projektant\u00f3w i wykonawc\u00f3w jednak wzros\u0142a. Ju\u017c nikt nie s\u0105dzi, \u017ce wystarczy narciarzowi wskaza\u0107 palcem drog\u0119 do lasu, a ten sam sobie zobi tras\u0119.<\/p>\n
Po ka\u017cdym wi\u0119kszym opadzie nale\u017cy tras\u0119 pnownie ubi\u0107, tam gdzie jest to konieczne na\u015bnie\u017cy\u0107 r\u0119cznie (oczywi\u015bcie nie m\u00f3wimy tu o trasach sztucznie na\u015bnie\u017canych), zadba\u0107 o to, aby tor do stylu klasycznego nie znajdowa\u0142 si\u0119 zbyt blisko kraw\u0119dzi, a tam gdzie szeroko\u015b\u0107 pozwala, da\u0142o si\u0119 zmie\u015bci\u0107 „\u0142y\u017cw\u0119” bez kolidowania z „klasykiem”.<\/p>\n
Tworzenie tras do narciarstwa biegowego to nie tylko okazja do zimowej rekreacji czy trening\u00f3w. To r\u00f3wnie\u017c sposobno\u015b\u0107 do aktywizacji lokalnych szk\u00f3\u0142 i klub\u00f3w sportowych, do szkolenia dzieci i m\u0142odzie\u017cy.<\/p>\n
W d\u0142u\u017cszej perspektywie i przy planowaniu sieci tras trzeba r\u00f3wnie\u017c przewidzie\u0107 to, \u017ce trasy si\u0119 \u0142\u0105cz\u0105, \u017ce narciarze b\u0119d\u0105 mieli do wyboru kilka wariant\u00f3w tras i \u017ce w miar\u0119 \u0142atwo powinno si\u0119 dociera\u0107 do r\u00f3\u017cnych miejsc na trasie za pomoc\u0105 odpowiednio zaplanowanych i wyznaczonych \u0142\u0105cznik\u00f3w i skr\u00f3t\u00f3w.<\/p>\n
Pomys\u0142odawcy tras narciarskich powinni te\u017c mie\u0107 \u015bwiadomo\u015bc tego, \u017ce warto je poprowadzi\u0107 r\u00f3wnie\u017c przez tereny atrakcyjne przyrodniczo lub krajoznawczo, a turystyka zimowa mo\u017ce by\u0107 nie tylko alternatyw\u0105 dla letniej turystyki pieszej czy rowerowej, ale r\u00f3wnie\u017c ich kontynuacj\u0105 i zmowym uzupe\u0142nieniem.<\/p>\n
W bezpo\u015bredniej blisko\u015bci granicy naturalna staje si\u0119 r\u00f3wnie\u017c konieczno\u015b\u0107 doprowadzenia tras do istniej\u0105cych i ucz\u0119szczanych szlak\u00f3w czeskich i s\u0142owackich.<\/p>\n
![\"szczwwnica\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2016\/04\/szczwwnica.jpg\")
<\/p>\n
W Malopolsce i na Podhalu mamy wiele teren\u00f3w od dawna wykorzystywanych i penetrowanych przez narciarzy biegowych i terenowych (Gorce, Beskid Wyspowy, Pieniny, dolne partie Tatr), ale dopiero od niedawna konkretne nazwy i miejsca na sta\u0142e skojarzono z narciarstwem biegowym. Zrobiono to od nowa b\u0105d\u017a przez przypomnienie o nieco zapomnianych o\u015brodkach. W\u0142a\u015bnie poprzez pomys\u0142owe, kompleksowe i przemy\u015blane podej\u015bcie do problemu, odpowiednie zaprojektowanie i stworzenie atrakcyjnych tras.<\/p>\n
Mamy dzi\u015b na bieg\u00f3wkowej mapie Polski stacje w Ko\u015bcielisku, trasy w Gorcach, Mogielic\u0119, Zakopane, Bukowin\u0119 Tatrza\u0144sk\u0105, Nowy Targ – nie spos\u00f3b wr\u0119cz wymieni\u0107 wszystkich, a przy dobrej zimie wsz\u0119dzie da si\u0119 biega\u0107. Beskid Niski i Bieszczady te\u017c zawalczy\u0142y o narciarzy, a trasy na Magurze Ma\u0142astowskiej, w Ustianowej, Woli Michowej czy Wetlinie zapraszaj\u0105. Podobnie, cho\u0107 mo\u017ce w nieco mniejszej skali, ruszy\u0142o si\u0119 co\u015b w Beskidzie \u017bywieckim i \u015al\u0105skim.<\/p>\n
Sudety r\u00f3wnie\u017c przesz\u0142y swoist\u0105 rewolucj\u0119: dzi\u015b kilometry tras mo\u017cna tam liczy\u0107 w setki: G\u00f3ry Bialskie, Masyw \u015anie\u017cnika, G\u00f3ry Bystrzyckie i Orlickie, G\u00f3ry Sto\u0142owe – wsz\u0119dzie tam mo\u017cna biega\u0107 i w\u0119drowa\u0107 po przygotowanych trasach.<\/p>\n
Stworzenie naprawd\u0119 atrakcyjnej i ciekawej trasy do narciarstwa biegowego nie jest trudne. Nie jest trudne jej utrzymywanie i dbanie o ni\u0105, oczywi\u015bcie zak\u0142adaj\u0105c, \u017ce w danym miejscu – gminie, miejscowo\u015bci czy stacji narciarskiej taki pomys\u0142 si\u0119 zrodzi i b\u0119d\u0105 na to pieni\u0105dze oraz \u015brodki techniczne.<\/p>\n
Jak pokazuj\u0105 przyk\u0142ady powstaj\u0105cych ka\u017cdej zimy nowych biegowych stacji i o\u015brodk\u00f3w, zapotrzebowanie na takie trasy i na tak\u0105 form\u0119 rekreacji istnieje i mo\u017cna tylko cieszy\u0107 si\u0119 z tego, \u017ce inni to dostrzegaj\u0105. <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Zdarza si\u0119 stan\u0105\u0107 zim\u0105 w g\u00f3rach przed tablic\u0105 dumnie obwieszczaj\u0105c\u0105 pocz\u0105tek oznakowanej i wymierzonej trasy do biegania nartach. Idealne po\u0142o\u017cenie, spora wysoko\u015b\u0107, g\u00f3ry, las, metr \u015bniegu – czego chcie\u0107 wi\u0119cej? Problem w tym, \u017ce \u00f3w przykladowy metr \u015bniegu zalega\u0142 r\u00f3wnie\u017c, nie tkni\u0119ty ludzk\u0105 stop\u0105 ani nart\u0105, w\u0142a\u015bnie na tej trasie. Do biegania na pewno si\u0119 nie nadaje. Do w\u0119drowania – nie dla wszystkich. Do treningu przedzierania si\u0119 przez \u015bnie\u017cne zaspy – tak. Czy mo\u017ce by\u0107 inaczej? Na szcz\u0119\u015bcie tak.<\/p>\n","protected":false},"author":1551,"featured_media":7091,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[9],"tags":[207,1486,1485,1392],"class_list":["post-1398","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-z-zycia","tag-biegowki","tag-trasy-do-biegania-na-nartach","tag-trasy-narciarskie","tag-turystyka"],"acf":[],"yoast_head":"\n