S\u0142owniczek poj\u0119\u0107<\/h3>\n\n- AT<\/strong> – (anaerobic thershold) – to pr\u00f3g, wyznaczany zazwyczaj przez warto\u015b\u0107 t\u0119tna, przy kt\u00f3rym uk\u0142ad krwiono\u015bny nie nad\u0105\u017ca z dostarczaniem tlenu do produkcji energii w kom\u00f3rkach.<\/li>\n
- LT<\/strong> – (lactate thershold) – to intensywno\u015b\u0107 wysi\u0142ku, kt\u00f3r\u0105 mo\u017cna tak\u017ce zmierzy\u0107liczb\u0105 uderze\u0144 serca (t\u0119tno) o przekroczeniu kt\u00f3rej st\u0119\u017cenie mleczanu we krwi jest na tyle du\u017ce, \u017ce organizm nie nad\u0105\u017ca z jego usuwaniem.<\/li>\n
- RCP<\/strong> – (respiratory compensation point) – pr\u00f3g, po kt\u00f3rym energia pobierana jest wy\u0142\u0105cznie z glikogenu produkowanego w skutek przemian beztlenowych (bez udzia\u0142u t\u0142uszczu).<\/li>\n<\/ul>\n<\/div>\n
O ile zawodowiec nie ma k\u0142opotu z okre\u015bleniem po oddechu, jaki system energetyczny w danym momencie trenuje, dla amatora cz\u0119sto jest to zadaniem arcytrudnym. Dla najbardziej niedo\u015bwiadczonych pr\u00f3by treningu bez precyzyjnego okre\u015blenia i p\u00f3\u017aniej pilnowania stref wysi\u0142ku mog\u0105 zako\u0144czy\u0107 si\u0119 przem\u0119czeniem, przetrenowaniem. I to w\u0142a\u015bnie badania wydolno\u015bciowe s\u0142u\u017c\u0105 okre\u015bleniu progu – i stref wysi\u0142ku w oparciu o ten\u017ce pr\u00f3g – AT, powy\u017cej kt\u00f3rego spada do zera udzia\u0142 t\u0142uszczu. Okolice tego progu s\u0105 najw\u0142a\u015bciwsze dla rozwoju cech wytrzyma\u0142o\u015bciowych, a cz\u0119sto tak\u017ce najbardziej efektywnego spalania tkanki t\u0142uszczowej.<\/p>\n
Z kolei pr\u00f3g RCP to bezwzgl\u0119dny wyk\u0142adnik zdolno\u015bci wy\u015bcigowych. Im wy\u017cszy tym lepiej. Po jego przekroczeniu drastycznie spada zdolno\u015b\u0107 kontynuowania wysi\u0142ku o najwy\u017cszej intensywno\u015bci. Osi\u0105gni\u0119cie go objawia si\u0119 nag\u0142\u0105, wysok\u0105 hiperwentylacj\u0105. Bardzo istotnym z punktu widzenia d\u0142ugodystansowca parametrem jest pr\u00f3g LT, kt\u00f3ry stanowi klucz do d\u0142ugotrwa\u0142ego wysi\u0142ku na poziomie tzw. wytrzyma\u0142o\u015bci wy\u015bcigowej. W wi\u0119kszo\u015bci publikacji uto\u017csamiany jest z poziomem zakwaszenia 4 mmol, jednak precyzyjniej powinno si\u0119 go okre\u015bla\u0107 jako poziom w miejscu przegi\u0119cia krzywej zakwaszenia.<\/p>\n
Dyscyplin\u0105, w kt\u00f3rej ostatnimi laty w najwi\u0119kszym stopniu rozwin\u0119\u0142a si\u0119 idea ci\u0105g\u0142ego monitorowania formy i post\u0119p\u00f3w w procesie przygotowawczym jest bez w\u0105tpienia kolarstwo. Jednak wymagania, jakie stawiane s\u0105 organizmowi w procesie treningowym, s\u0105 r\u00f3wnie wysokie w ka\u017cdej dyscyplinie o charakterze wytrzyma\u0142o\u015bciowym, a do takich nale\u017cy bezwzgl\u0119dnie bieg narciarski.<\/p>\n
![\"Badanie](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/na-rowerze.jpg\")
Ide\u0105 i za\u0142o\u017ceniem wykonywania bada\u0144 ergospirometrycznych jest nie tylko d\u0105\u017cenie do maksymalnego wykorzystania potencja\u0142u zawodnika, ale tak\u017ce ci\u0105g\u0142e monitorowanie stanu zdrowia, wykrywanie wczesnych symptom\u00f3w przem\u0119czenia, kt\u00f3re objawiaj\u0105 si\u0119 regresem w nast\u0119puj\u0105cych po sobie badaniach. Badania mog\u0105 by\u0107 wykonywane, w zale\u017cno\u015bci od dyscypliny i specyfiki wysi\u0142ku, na bie\u017cni b\u0105d\u017a na cykloergometrze.<\/p>\n
W przypadku bieg\u00f3w narciarskich badania na cykloergometrze bli\u017csze s\u0105 specyfice biegu technik\u0105 \u0142y\u017cwow\u0105, podczas gdy badanie na bie\u017cni pozwala w wi\u0119kszym stopniu odwzorowa\u0107 mechanik\u0119 ruchu biegu technik\u0105 klasyczn\u0105. Szczeg\u00f3\u0142owe informacje o sposobie przeprowadzenia badania mo\u017cna znale\u017a\u0107 na stronie CDS Diagnostix<\/a>.<\/p>\n![\"Pob\u00f3r](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/pobor-z-ucha.jpg\")
Warto wspomnie\u0107 w tym momencie, \u017ce najbardziej popularnym badaniem jest „test progresywny do odmowy” z pobieraniem krwi do pomiaru st\u0119\u017cenia laktatu na ko\u0144cu ka\u017cdego przedzia\u0142u czasowego obci\u0105\u017cenia. W przypadku m\u0119\u017cczyzn i testu wykonywanego na rowerze progresja obci\u0105\u017cenia wynosi 30W co 3 min, a w przypadku kobiet 25W. W CDS Diagnostix<\/a> mo\u017cliwe jest przeprowadzenie ka\u017cdego testu dedykowanego, np. preferowanego przez trenera zawodnika. Laboratorium umo\u017cliwia tak\u017ce badania terenowe, co akurat w przypadku biegu narciarskiego jest form\u0105 najbardziej w\u0142a\u015bciw\u0105. Prezentowany przez nas przyk\u0142adowy zestaw raport\u00f3w opiera si\u0119 na te\u015bcie na bie\u017cni z r\u00f3wnomiernym przyrostem pr\u0119dko\u015bci.<\/p>\n![\"\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/graf_1.jpg\")
<\/p>\n
Podkresli\u0107 nale\u017cy, \u017ce badania takowe s\u0105 ca\u0142kowicie bezpieczne dla zdrowia. Niemniej w przypadku zawodnik\u00f3w, kt\u00f3rzy maj\u0105 obawy przed pobieraniem krwi z palca mo\u017cliwe jest wykonanie badania wy\u0142\u0105cznie na podstawie spirometrii (wymiany gazowej). Dla mniej kompetetywnie nastawionych biegaczy mo\u017cliwe jest tak\u017ce wykonanie mniej obci\u0105\u017caj\u0105cego testu, w kt\u00f3rym progresja obci\u0105\u017cenia ko\u0144czy si\u0119 w momencie osi\u0105gni\u0119cia progu kompensacji oddechowej. Zasadniczym parametrem, kt\u00f3ry okre\u015bla si\u0119 za pomoc\u0105 bada\u0144 spirometrycznych jest pr\u00f3g tlenowy AT, kt\u00f3ry to \u2013 jak ju\u017c wspomniano – stanowi g\u0142\u00f3wny wyznacznik poziomu wytrenowania cech wytrzyma\u0142o\u015bciowych, ekonomicznych (przeliczany w W\/kg).<\/p>\n
![\"\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/graf_2.jpg\")
<\/p>\n
Drugim z kluczowych parametr\u00f3w ukazanych na wygenerowanych raportach jest pr\u00f3g kompensacji oddechowej RCP, powy\u017cej kt\u00f3rego zawodnik wpada w hiperwentylacj\u0119, utylizacja dwutlenku w\u0119gla zachodzi ze znacznie ni\u017csz\u0105 skuteczno\u015bci\u0105, co w konsekwencji objawia si\u0119 obni\u017ceniem skuteczno\u015bci wysi\u0142kowej. Im wy\u017csza warto\u015b\u0107 tego progu i wy\u017csza tolerancja zawodnika na hiperwentylacj\u0119 tym wi\u0119ksza jego zdolno\u015b\u0107 do rywalizacji przy najwy\u017cszej intensywno\u015bci.<\/p>\n
Kolejnym istotnym, o ile nie najistotniejszym z punktu widzenia predyspozycji genetycznych do wykonywania wysi\u0142k\u00f3w wytrzyma\u0142o\u015bciowych, parametrem okre\u015blanym w procesie spirometrii jest poziom maksymalnej wydolno\u015bci tlenowej, tzw. VO2max wyra\u017cony w [ml\/min\/kg].<\/p>\n
![\"\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/graf_3.jpg\")
<\/p>\n
Nadmieni\u0107 nale\u017cy, \u017ce czo\u0142\u00f3wka biegaczy narciarskich to jednocze\u015bnie \u015bwiatowa elita zawodnik\u00f3w wyr\u00f3\u017cniaj\u0105cach si\u0119 najwy\u017cszymi warto\u015bciami tego parametru si\u0119gaj\u0105cymi 80 [ml\/min\/kg]. Absolutnym liderem pod wzgl\u0119dem wydolno\u015bci tlenowej jest norweski biegacz Bjorn Daehlie<\/a>.<\/p>\n![\"\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/graf_4.jpg\")
<\/p>\n
W przypadku zawodnik\u00f3w najwy\u017cszej kategorii zalecane jest wykonywanie bada\u0144 wydolno\u015bciowych po ka\u017cdym makrocyklu okresu przygotowawczego, wi\u0119c 5-6 razy, a ponadto 2-3 razy w okresie startowym. W przypadku amator\u00f3w wystarczaj\u0105c\u0105 cz\u0119stotliwo\u015bci\u0105 bada\u0144 jest pocz\u0105tek i koniec okresu przgotowawczego, \u015brodek sezonu startowego i tu\u017c przed rozpocz\u0119ciem okresu przej\u015bciowego, dla okre\u015blenia aktualnego poziomu sportowego.<\/p>\n
Dla zobrazowania tre\u015bci artyku\u0142u za\u0142\u0105czono raporty z bada\u0144 przyk\u0142adowego zawodnika.<\/p>\n
Najbardziej interesuj\u0105cym nas raportem jest \u201epodsumowanie”, w kt\u00f3rym widzimy zaznaczony parametr AT. Jak wida\u0107 w przypadku zawodnika zlokalizowany jest on przy stosunkowo wysokim t\u0119tnie, bior\u0105c pod uwag\u0119 wiek zawodnika. Zar\u00f3wno warto\u015b\u0107 t\u0119tna przy progu AT oraz widoczny szybki wzrost t\u0119tna w pocz\u0105tkowej fazie wysi\u0142ku mo\u017ce \u015bwiadczy\u0107 z jednej strony o du\u017cej \u015bwie\u017co\u015bci badanego. Mo\u017cliwe jest tak\u017ce zbyt wysokie tempo w poczatkowej fazie testu, jak na aktualne mo\u017cliwo\u015bci testowanego zawodnika.<\/p>\n
Z pozosta\u0142ych raport\u00f3w trener \/ zawodnik odczytuje podstawowe informacje o metabolizmie lipidowym (kluczowe przy okre\u015blaniu najbardziej efektywnego spalania tkanki t\u0142uszczowej), sk\u0142adzie cia\u0142a, wydolno\u015bci uk\u0142adu kr\u0105\u017cenia i oddechowego.<\/p>\n
![\"\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/graf_5.jpg\")
<\/p>\n
Kluczem do w\u0142a\u015bciwej interpretacji wynik\u00f3w jest mo\u017cliwo\u015b\u0107 ich fachowej konsultacji, a tak\u0105 konsultacj\u0119 otrzymuje ka\u017cdy klient Diagnostix<\/a>.<\/p>\n
O ile zawodowiec nie ma k\u0142opotu z okre\u015bleniem po oddechu, jaki system energetyczny w danym momencie trenuje, dla amatora cz\u0119sto jest to zadaniem arcytrudnym. Dla najbardziej niedo\u015bwiadczonych pr\u00f3by treningu bez precyzyjnego okre\u015blenia i p\u00f3\u017aniej pilnowania stref wysi\u0142ku mog\u0105 zako\u0144czy\u0107 si\u0119 przem\u0119czeniem, przetrenowaniem. I to w\u0142a\u015bnie badania wydolno\u015bciowe s\u0142u\u017c\u0105 okre\u015bleniu progu – i stref wysi\u0142ku w oparciu o ten\u017ce pr\u00f3g – AT, powy\u017cej kt\u00f3rego spada do zera udzia\u0142 t\u0142uszczu. Okolice tego progu s\u0105 najw\u0142a\u015bciwsze dla rozwoju cech wytrzyma\u0142o\u015bciowych, a cz\u0119sto tak\u017ce najbardziej efektywnego spalania tkanki t\u0142uszczowej.<\/p>\n
Z kolei pr\u00f3g RCP to bezwzgl\u0119dny wyk\u0142adnik zdolno\u015bci wy\u015bcigowych. Im wy\u017cszy tym lepiej. Po jego przekroczeniu drastycznie spada zdolno\u015b\u0107 kontynuowania wysi\u0142ku o najwy\u017cszej intensywno\u015bci. Osi\u0105gni\u0119cie go objawia si\u0119 nag\u0142\u0105, wysok\u0105 hiperwentylacj\u0105. Bardzo istotnym z punktu widzenia d\u0142ugodystansowca parametrem jest pr\u00f3g LT, kt\u00f3ry stanowi klucz do d\u0142ugotrwa\u0142ego wysi\u0142ku na poziomie tzw. wytrzyma\u0142o\u015bci wy\u015bcigowej. W wi\u0119kszo\u015bci publikacji uto\u017csamiany jest z poziomem zakwaszenia 4 mmol, jednak precyzyjniej powinno si\u0119 go okre\u015bla\u0107 jako poziom w miejscu przegi\u0119cia krzywej zakwaszenia.<\/p>\n
Dyscyplin\u0105, w kt\u00f3rej ostatnimi laty w najwi\u0119kszym stopniu rozwin\u0119\u0142a si\u0119 idea ci\u0105g\u0142ego monitorowania formy i post\u0119p\u00f3w w procesie przygotowawczym jest bez w\u0105tpienia kolarstwo. Jednak wymagania, jakie stawiane s\u0105 organizmowi w procesie treningowym, s\u0105 r\u00f3wnie wysokie w ka\u017cdej dyscyplinie o charakterze wytrzyma\u0142o\u015bciowym, a do takich nale\u017cy bezwzgl\u0119dnie bieg narciarski.<\/p>\n
Ide\u0105 i za\u0142o\u017ceniem wykonywania bada\u0144 ergospirometrycznych jest nie tylko d\u0105\u017cenie do maksymalnego wykorzystania potencja\u0142u zawodnika, ale tak\u017ce ci\u0105g\u0142e monitorowanie stanu zdrowia, wykrywanie wczesnych symptom\u00f3w przem\u0119czenia, kt\u00f3re objawiaj\u0105 si\u0119 regresem w nast\u0119puj\u0105cych po sobie badaniach. Badania mog\u0105 by\u0107 wykonywane, w zale\u017cno\u015bci od dyscypliny i specyfiki wysi\u0142ku, na bie\u017cni b\u0105d\u017a na cykloergometrze.<\/p>\n
W przypadku bieg\u00f3w narciarskich badania na cykloergometrze bli\u017csze s\u0105 specyfice biegu technik\u0105 \u0142y\u017cwow\u0105, podczas gdy badanie na bie\u017cni pozwala w wi\u0119kszym stopniu odwzorowa\u0107 mechanik\u0119 ruchu biegu technik\u0105 klasyczn\u0105. Szczeg\u00f3\u0142owe informacje o sposobie przeprowadzenia badania mo\u017cna znale\u017a\u0107 na stronie CDS Diagnostix<\/a>.<\/p>\n Podkresli\u0107 nale\u017cy, \u017ce badania takowe s\u0105 ca\u0142kowicie bezpieczne dla zdrowia. Niemniej w przypadku zawodnik\u00f3w, kt\u00f3rzy maj\u0105 obawy przed pobieraniem krwi z palca mo\u017cliwe jest wykonanie badania wy\u0142\u0105cznie na podstawie spirometrii (wymiany gazowej). Dla mniej kompetetywnie nastawionych biegaczy mo\u017cliwe jest tak\u017ce wykonanie mniej obci\u0105\u017caj\u0105cego testu, w kt\u00f3rym progresja obci\u0105\u017cenia ko\u0144czy si\u0119 w momencie osi\u0105gni\u0119cia progu kompensacji oddechowej. Zasadniczym parametrem, kt\u00f3ry okre\u015bla si\u0119 za pomoc\u0105 bada\u0144 spirometrycznych jest pr\u00f3g tlenowy AT, kt\u00f3ry to \u2013 jak ju\u017c wspomniano – stanowi g\u0142\u00f3wny wyznacznik poziomu wytrenowania cech wytrzyma\u0142o\u015bciowych, ekonomicznych (przeliczany w W\/kg).<\/p>\n Drugim z kluczowych parametr\u00f3w ukazanych na wygenerowanych raportach jest pr\u00f3g kompensacji oddechowej RCP, powy\u017cej kt\u00f3rego zawodnik wpada w hiperwentylacj\u0119, utylizacja dwutlenku w\u0119gla zachodzi ze znacznie ni\u017csz\u0105 skuteczno\u015bci\u0105, co w konsekwencji objawia si\u0119 obni\u017ceniem skuteczno\u015bci wysi\u0142kowej. Im wy\u017csza warto\u015b\u0107 tego progu i wy\u017csza tolerancja zawodnika na hiperwentylacj\u0119 tym wi\u0119ksza jego zdolno\u015b\u0107 do rywalizacji przy najwy\u017cszej intensywno\u015bci.<\/p>\n Kolejnym istotnym, o ile nie najistotniejszym z punktu widzenia predyspozycji genetycznych do wykonywania wysi\u0142k\u00f3w wytrzyma\u0142o\u015bciowych, parametrem okre\u015blanym w procesie spirometrii jest poziom maksymalnej wydolno\u015bci tlenowej, tzw. VO2max wyra\u017cony w [ml\/min\/kg].<\/p>\n Nadmieni\u0107 nale\u017cy, \u017ce czo\u0142\u00f3wka biegaczy narciarskich to jednocze\u015bnie \u015bwiatowa elita zawodnik\u00f3w wyr\u00f3\u017cniaj\u0105cach si\u0119 najwy\u017cszymi warto\u015bciami tego parametru si\u0119gaj\u0105cymi 80 [ml\/min\/kg]. Absolutnym liderem pod wzgl\u0119dem wydolno\u015bci tlenowej jest norweski biegacz Bjorn Daehlie<\/a>.<\/p>\n W przypadku zawodnik\u00f3w najwy\u017cszej kategorii zalecane jest wykonywanie bada\u0144 wydolno\u015bciowych po ka\u017cdym makrocyklu okresu przygotowawczego, wi\u0119c 5-6 razy, a ponadto 2-3 razy w okresie startowym. W przypadku amator\u00f3w wystarczaj\u0105c\u0105 cz\u0119stotliwo\u015bci\u0105 bada\u0144 jest pocz\u0105tek i koniec okresu przgotowawczego, \u015brodek sezonu startowego i tu\u017c przed rozpocz\u0119ciem okresu przej\u015bciowego, dla okre\u015blenia aktualnego poziomu sportowego.<\/p>\n Dla zobrazowania tre\u015bci artyku\u0142u za\u0142\u0105czono raporty z bada\u0144 przyk\u0142adowego zawodnika.<\/p>\n Najbardziej interesuj\u0105cym nas raportem jest \u201epodsumowanie”, w kt\u00f3rym widzimy zaznaczony parametr AT. Jak wida\u0107 w przypadku zawodnika zlokalizowany jest on przy stosunkowo wysokim t\u0119tnie, bior\u0105c pod uwag\u0119 wiek zawodnika. Zar\u00f3wno warto\u015b\u0107 t\u0119tna przy progu AT oraz widoczny szybki wzrost t\u0119tna w pocz\u0105tkowej fazie wysi\u0142ku mo\u017ce \u015bwiadczy\u0107 z jednej strony o du\u017cej \u015bwie\u017co\u015bci badanego. Mo\u017cliwe jest tak\u017ce zbyt wysokie tempo w poczatkowej fazie testu, jak na aktualne mo\u017cliwo\u015bci testowanego zawodnika.<\/p>\n Z pozosta\u0142ych raport\u00f3w trener \/ zawodnik odczytuje podstawowe informacje o metabolizmie lipidowym (kluczowe przy okre\u015blaniu najbardziej efektywnego spalania tkanki t\u0142uszczowej), sk\u0142adzie cia\u0142a, wydolno\u015bci uk\u0142adu kr\u0105\u017cenia i oddechowego.<\/p>\n Kluczem do w\u0142a\u015bciwej interpretacji wynik\u00f3w jest mo\u017cliwo\u015b\u0107 ich fachowej konsultacji, a tak\u0105 konsultacj\u0119 otrzymuje ka\u017cdy klient Diagnostix<\/a>.<\/p>\nWarto wspomnie\u0107 w tym momencie, \u017ce najbardziej popularnym badaniem jest „test progresywny do odmowy” z pobieraniem krwi do pomiaru st\u0119\u017cenia laktatu na ko\u0144cu ka\u017cdego przedzia\u0142u czasowego obci\u0105\u017cenia. W przypadku m\u0119\u017cczyzn i testu wykonywanego na rowerze progresja obci\u0105\u017cenia wynosi 30W co 3 min, a w przypadku kobiet 25W. W CDS Diagnostix<\/a> mo\u017cliwe jest przeprowadzenie ka\u017cdego testu dedykowanego, np. preferowanego przez trenera zawodnika. Laboratorium umo\u017cliwia tak\u017ce badania terenowe, co akurat w przypadku biegu narciarskiego jest form\u0105 najbardziej w\u0142a\u015bciw\u0105. Prezentowany przez nas przyk\u0142adowy zestaw raport\u00f3w opiera si\u0119 na te\u015bcie na bie\u017cni z r\u00f3wnomiernym przyrostem pr\u0119dko\u015bci.<\/p>\n<\/p>\n<\/p>\n<\/p>\n<\/p>\n<\/p>\n
![\"Diagnostix\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/09\/logo-diagnostix.gif\"){kind=logo}
<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"