{"id":65,"date":"2011-01-15T16:23:37","date_gmt":"2011-01-15T15:23:37","guid":{"rendered":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/blog\/jak-dobrac-biegowki-cz-3-z-luska-czy-bez-65\/"},"modified":"2024-03-26T10:07:29","modified_gmt":"2024-03-26T09:07:29","slug":"jak-dobrac-biegowki-cz-3-z-luska-czy-bez","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/jak-dobrac-biegowki-cz-3-z-luska-czy-bez-65\/","title":{"rendered":"Jak dobra\u0107 bieg\u00f3wki? (cz. 3) Z \u0142usk\u0105 czy bez?"},"content":{"rendered":"
Mi\u0142o\u015bnicy narciarstwa biegowego od lat spieraj\u0105 si\u0119, kt\u00f3re narty biegowe do techniki klasycznej s\u0105 lepsze, te z tzw. \u0142usk\u0105 w \u015brodkowej cz\u0119\u015bci \u015blizgu czy bez \u0142uski – czyli z g\u0142adkim \u015blizgiem na ca\u0142ej d\u0142ugo\u015bci. Przeczytaj jakie bieg\u00f3wki b\u0119d\u0105 najlepsze dla ciebie.<\/p>\n
Z pewno\u015bci\u0105 zdarzy\u0142o ci si\u0119 kiedy\u015b i\u015b\u0107 po topniej\u0105cym, \u015bliskim lodzie. Wiesz zatem jak trudno jest przesuwa\u0107 si\u0119 w prz\u00f3d, gdy noga za ka\u017cdym razem chce odjecha\u0107 w ty\u0142. Problem znika gdy l\u00f3d posypiemy piaskiem i poprawimy tarcie mi\u0119dzy butem, a pod\u0142o\u017cem.<\/p>\n
Podobna sytuacja ma miejsce, gdy poruszamy si\u0119 na bieg\u00f3wkach technik\u0105 klasyczn\u0105, czyli narty prowadzimy r\u00f3wnolegle. Je\u015bli chcemy przesuwa\u0107 si\u0119 do przodu, musimy spowodowa\u0107, aby narta, na kt\u00f3rej si\u0119 opieramy, cho\u0107 na chwil\u0119 zatrzyma\u0142a si\u0119 w miejscu. Gdyby pod nog\u0105 (i nart\u0105), z kt\u00f3rej chcemy si\u0119 odbi\u0107 i przesun\u0105\u0107 cia\u0142o w prz\u00f3d, nie by\u0142o tarcia, narta z nog\u0105 odjecha\u0142aby w przeciwnym kierunku.<\/p>\n
Omawiane zagadnienia dotycz\u0105 wy\u0142\u0105cznie bieg\u00f3wek do stylu klasycznego. W stylu \u0142y\u017cwowym k\u0105towe u\u0142o\u017cenie narty w stosunku do kierunku jazdy skutecznie zapobiega jej cofni\u0119ciu i daje solidne oparcie. Narty do \u201c\u0142y\u017cwy\u201d nigdy nie s\u0105 wyposa\u017cone w \u0142usk\u0119, ani nie s\u0105 pokrywane smarami odbiciowymi. Te bieg\u00f3wki na ca\u0142ej d\u0142ugo\u015bci smaruje si\u0119 parafin\u0105 maj\u0105c\u0105 zmniejszy\u0107 tarcie i zapewni\u0107 \u0142atwiejszy po\u015blizg. Wi\u0119cej informacji o r\u00f3\u017cnicach w budowie nart do stylu klasycznego i \u0142y\u017cwowego znajdziesz w tek\u015bcie Jak dobra\u0107 bieg\u00f3wki? Do stylu biegowego…<\/a><\/p>\n<\/div>\n Jak spowodowa\u0107, aby narta najpierw chcia\u0142a bez przeszk\u00f3d jecha\u0107 do przodu, a nast\u0119pnie zatrzyma\u0142a si\u0119 w miejscu daj\u0105c mo\u017cliwo\u015b\u0107 odbicia si\u0119 i przeniesienia cia\u0142a w prz\u00f3d?<\/p>\n Narty biegowe do stylu klasycznego przypominaj\u0105 \u0142uk. Po\u0142\u00f3\u017c nart\u0119 na p\u0142askiej powierzchni, przekonasz si\u0119, \u017ce jej \u015brodkowa cz\u0119\u015b\u0107 unosi si\u0119 na kilka centymetr\u00f3w. Wi\u0119ksza cz\u0119\u015b\u0107 narty nie b\u0119dzie styka\u0107 si\u0119 z pod\u0142o\u017cem. W\u0142a\u015bnie ta \u015brodkowa cz\u0119\u015b\u0107 narty odpowiada za przyczepno\u015b\u0107. W tej cz\u0119\u015bci \u015blizg, nazywany stref\u0105 odbiciow\u0105, pokrywany jest smarem<\/strong> odbiciowym (zwanym tak\u017ce „na przyczepno\u015b\u0107” lub „na trzymanie”) lub \u015blizg zast\u0119powany jest \u0142usk\u0105<\/strong> (albo inn\u0105 technologi\u0105 umo\u017cliwiaj\u0105c\u0105 wytworzenie tarcia mi\u0119dzy \u015bniegiem a nart\u0105).<\/p>\n <\/p>\n Gdy obci\u0105\u017cysz nart\u0119 i doci\u015bniesz j\u0105 do pod\u0142o\u017ca, uzyskasz przyczepno\u015b\u0107 i mo\u017cliwo\u015b\u0107 odbicia si\u0119. Gdy staniesz na obu nartach lub przeniesiesz wag\u0119 cia\u0142a na drug\u0105 nart\u0119, pozwolisz tej pierwszej przesun\u0105\u0107 si\u0119 swobodnie w prz\u00f3d.<\/p>\n <\/p>\n Jednym z popularniejszych rozwi\u0105za\u0144, kt\u00f3re umo\u017cliwia jazd\u0119 na bieg\u00f3wkach stylem klasycznym bez u\u017cycia smar\u00f3w odbiciowych, jest tzw. \u0142uska. To struktura \u015blizgu narty w \u015brodkowej cz\u0119\u015bci jej d\u0142ugo\u015bci, kt\u00f3ra wygl\u0105dem przypomina rybi\u0105 \u0142usk\u0119. Niewielkie p\u0142ytki na \u015blizgu narty pochylone s\u0105 k\u0105towo, umo\u017cliwiaj\u0105 p\u0142ynny po\u015blizg przy ruchu narty w prz\u00f3d. Gdy doci\u015bniemy nart\u0119 do pod\u0142o\u017ca, \u0142uska wciska si\u0119 w \u015bnieg powoduj\u0105c zwi\u0119kszone tarcie.<\/p>\n Producenci prze\u015bcigaj\u0105 si\u0119 w opracowywaniu technologii maj\u0105cych poprawi\u0107 dzia\u0142anie \u0142uski. W ta\u0144szych bieg\u00f3wkach \u0142uski wyciskane s\u0105 w \u015blizgu jeszcze w pocz\u0105tkowym etapie produkcji. W tych dro\u017cszych \u0142uska jest wycinana w gotowej narcie dopiero po zmierzeniu jej parametr\u00f3w na wyspecjalizowanych maszynach. Pozwala to na pokrycie \u0142usk\u0105 optymalnej d\u0142ugo\u015bci \u015blizgu w zale\u017cno\u015bci od spr\u0119\u017cysto\u015bci ka\u017cdej narty.<\/p>\n Zobacz film<\/a>, na kt\u00f3rym instruktor biegania na nartach opowiada i prezentuje sprz\u0119t do narciarstwa biegowego. Zobaczysz jak wygl\u0105da g\u0142adki \u015blizg nart zawodniczych, kt\u00f3re wymagaj\u0105 smarowania, a tak\u017ce \u015blizg narty turystycznej wyposa\u017conej w \u0142usk\u0119.<\/p>\n<\/div>\n Znane s\u0105 tak\u017ce pr\u00f3by zastosowania tzw. chemicznej \u0142uski. To zmodyfikowana chemicznie struktura, kt\u00f3ra mia\u0142a powodowa\u0107 tarcie pomi\u0119dzy \u015blizgiem a nart\u0105. Mimo pr\u00f3b nie uda\u0142o si\u0119 jednak zast\u0105pi\u0107 mechanicznej \u0142uski, kt\u00f3ra pozostaje najpopularniejszym rozwi\u0105zaniem zast\u0119puj\u0105cym smar odbiciowy.<\/p>\n W niekt\u00f3rych starszych typach bieg\u00f3wek przeznaczonych \u015bci\u015ble do turystyki, zamiast \u0142uski mo\u017cemy spotka\u0107 tzw. foki. To wklejone w \u015blizg paski tkaniny z wystaj\u0105cym, najcz\u0119\u015bciej sztucznym w\u0142osiem. W\u0142osy ustawione s\u0105 zgodnie z kierunkiem jazdy. Gdy narta przesuwa si\u0119 w prz\u00f3d, w\u0142os jest g\u0142adzony, gdy chcemy przesun\u0105\u0107 j\u0105 do ty\u0142u, w\u0142os stawia op\u00f3r.<\/p>\n Czasami s\u0142yszymy opinie, wg kt\u00f3rych narty z \u0142usk\u0105 nie wymagaj\u0105 smarowania. Mo\u017ce to wprowadzi\u0107 w b\u0142\u0105d mniej do\u015bwiadczonych biegaczy. Bieg\u00f3wki z \u0142usk\u0105 nie wymagaj\u0105 nak\u0142adania smar\u00f3w zapewniaj\u0105cych trzymanie przy odbiciu (tzw. smar\u00f3w odbiciowych). Ale uwaga! Wymagaj\u0105, tak jak wszystkie narty, smarowania (parafinowania) tych cz\u0119\u015bci \u015blizgu, kt\u00f3re przez ca\u0142y czas maj\u0105 kontakt z pod\u0142o\u017cem i zapewniaj\u0105 po\u015blizg narcie.<\/p>\n<\/div>\n Pewnie ci\u0119 rozczaruj\u0119, ale nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi. Jeszcze trzydzie\u015bci lat temu wszystkie bieg\u00f3wki wymaga\u0142y smarowania „na trzymanie”. Teraz wi\u0119kszo\u015b\u0107 nart biegowych, zw\u0142aszcza z kategorii turystycznej<\/a>, wyposa\u017cona jest w \u0142usk\u0119. Czy to znaczy, \u017ce \u0142uska jest lepsza i przez to popularniejsza?<\/p>\n Wszystko zale\u017cy od wielu czynnik\u00f3w i indywidualnych preferencji narciarza. Osoby, dla kt\u00f3rych najwa\u017cniejsza jest pr\u0119dko\u015b\u0107, rezygnuj\u0105 z \u0142uski. Narciarze, kt\u00f3rzy ceni\u0105 sobie wygod\u0119 u\u017cytkowania swoich bieg\u00f3wek, decyduj\u0105 si\u0119 na \u0142usk\u0119. Znane przys\u0142owie m\u00f3wi: „Co kraj to obyczaj”. U naszych po\u0142udniowych s\u0105siad\u00f3w Czech\u00f3w wci\u0105\u017c cz\u0119\u015bciej kupowane s\u0105 narty z g\u0142adkim \u015blizgiem nawet do zastosowa\u0144 \u015bci\u015ble turystycznych.<\/p>\n Wszyscy narciarze wyczynowi<\/strong> podczas zawod\u00f3w \u015bcigaj\u0105 si\u0119 na bieg\u00f3wkach wymagaj\u0105cych u\u017cycia smar\u00f3w odbiciowych. Najwa\u017cniejszy i decyduj\u0105cy pow\u00f3d to mo\u017cliwo\u015b\u0107 osi\u0105gania wi\u0119kszych pr\u0119dko\u015bci jazdy na nartach bez \u0142uski. Faktura \u0142uski wystaje bardziej poza \u015blizg narty ni\u017c cho\u0107by gruba pokrywa smaru, przez co nawet przy odci\u0105\u017ceniu narty \u0142uska nieznacznie hamuje. To lekkie tarcie o \u015bnieg, opr\u00f3cz zmniejszonej pr\u0119dko\u015bci jazdy, objawia si\u0119 tak\u017ce charakterystycznym d\u017awi\u0119kiem, zwanym potocznie przez biegaczy narciarskich: „\u015bpiewaniem”, „warczeniem”, czy „charczeniem”.<\/p>\n Z drugiej strony z\u0142e dobranie smar\u00f3w do warunk\u00f3w \u015bniegowych mo\u017ce skutecznie spowolni\u0107 jazd\u0119. \u015alizgaj\u0105ca si\u0119 narta przy odbiciu lub przyklejaj\u0105cy si\u0119 do smaru \u015bnieg, tworz\u0105cy grub\u0105 warstw\u0119 papy \u015bniegowej, mog\u0105 nawet uniemo\u017cliwi\u0107 jazd\u0119. Widywa\u0142em uczestnik\u00f3w Biegu Piast\u00f3w, wysportowanych i wyposa\u017conych w najdro\u017cszy sprz\u0119t, kt\u00f3rzy zatrzymywali si\u0119, aby \u015bci\u0105gn\u0105\u0107 narty i zedrze\u0107 przeszkadzaj\u0105cy smar lub to co si\u0119 do niego przyklei\u0142o. Ci zawodnicy nie mieli ju\u017c szans powalczy\u0107 o dobre miejsca.<\/p>\n Sztuka smarowania nart, zw\u0142aszcza smarami odbiciowymi, wymaga czasu i „wiedzy tajemnej”. Ka\u017cdorazowe przygotowanie bieg\u00f3wek, pokrycie kilkoma warstwami smaru odbiciowego, a tak\u017ce p\u00f3\u017aniejsze zmycie go, to czas, kt\u00f3ry trzeba po\u015bwi\u0119ci\u0107 przed i po bieganiu na nartach. Wyj\u0105tek stanowi\u0105 dni, gdy warunki \u015bniegowe pozostaj\u0105 niezmienne. Przyk\u0142adowo je\u017celi dzie\u0144 po dniu temperatura \u015bniegu jest niemal identyczna i nie by\u0142o \u015bwie\u017cych opad\u00f3w, jedno posmarowanie mo\u017ce wystarczy\u0107 na dystans nawet do 150 km.<\/p>\n Bieg\u00f3wki z \u0142usk\u0105 zazwyczaj mo\u017cemy kupi\u0107 w zbli\u017conych cenach do ich odpowiednik\u00f3w z g\u0142adkim \u015blizgiem. Nie zaoszcz\u0119dzimy wi\u0119c przy zakupie nart wymagaj\u0105cych smarowania. Wr\u0119cz przeciwnie, narazimy si\u0119 na wy\u017csze koszty. Powinni\u015bmy si\u0119 bowiem zaopatrzy\u0107 w zestaw smar\u00f3w odbiciowych na pe\u0142en zakres temperatur \u015bniegu, a tak\u017ce akcesori\u00f3w takich jak korek do wcierania, czy cyklin\u0119 do \u015bci\u0105gania smaru. Koszt zakupu takiego podstawowego pakietu znanych producent\u00f3w (np, Swix, Toko, Holmenkol) wyniesie blisko 100 z\u0142. Je\u015bli je\u017adzisz ma\u0142o, taki zestaw wystarczy na kilka lat. Je\u015bli cz\u0119sto biegasz na nartach, przygotuj si\u0119 na taki wydatek przynajmniej raz na sezon.<\/p>\n Mo\u017cesz odst\u0105pi\u0107 o nauki smarowania i zakupu smar\u00f3w, pod warunkiem, \u017ce biegasz w miejscu, w pobli\u017cu kt\u00f3rego dzia\u0142a wyspecjalizowany w bieg\u00f3wkach serwis narciarski. Cena us\u0142ugi smarowania „na odbicie” w serwisie to \u015brednio 20 z\u0142.<\/p>\n Przeci\u0119tny narciarz biegowy chce cieszy\u0107 si\u0119 jazd\u0105 na bieg\u00f3wkach i nie zaprz\u0105ta\u0107 sobie g\u0142owy temperatur\u0105 \u015bniegu, czy zmieniaj\u0105cymi si\u0119 warunkami. Tak\u0105 uniwersalno\u015b\u0107 u\u017cytkowania zapewniaj\u0105 tylko narty wyposa\u017cone w \u0142usk\u0119. Jedyne warunki, z kt\u00f3rymi bieg\u00f3wki z \u0142usk\u0105 sobie nie poradz\u0105 to l\u00f3d lub mocno ubity i zmro\u017cony \u015bnieg.<\/p>\n Pewnie znajd\u0105 si\u0119 osoby, kt\u00f3re si\u0119 ze mn\u0105 nie zgodz\u0105, ale w mojej opinii bieg\u00f3wki wymagaj\u0105ce smarowania najlepiej si\u0119 sprawdz\u0105 na dobrze przygotowanych trasach. Je\u015bli chcesz wykorzystywa\u0107 sw\u00f3j sprz\u0119t poza wyci\u015bni\u0119tymi torami do stylu klasycznego, np. w kopnym \u015bniegu, na \u0142\u0105kach, polach, lasach i parkach blisko twojego miejsca zamieszkania, wi\u0119cej po\u017cytku b\u0119dziesz mie\u0107 z nart nie wymagaj\u0105cych smarowania na trzymanie. W tych miejscach bardzo ci\u0119\u017cko o niezmienne warunki. Cz\u0119sto na zmian\u0119 wyst\u0119puje tam wilgo\u0107, czy zmro\u017cony \u015bnieg.<\/p>\n <\/p>\n Nawet gdy wybierasz si\u0119 na przygotowane trasy, zwr\u00f3\u0107 uwag\u0119 na mo\u017cliwo\u015b\u0107 wyst\u0119powania zmian w warunkach na wybranym szlaku. Je\u015bli na twojej drodze b\u0119d\u0105 du\u017ce r\u00f3\u017cnice wysoko\u015bci, lub trasa b\u0119dzie prowadzi\u0107 na przemian przez ocienione lasy i nas\u0142onecznione polany, prawdopodobnie tak\u017ce lepiej pos\u0142u\u017c\u0105 ci bieg\u00f3wki, kt\u00f3re nie wymagaj\u0105 nak\u0142adania smar\u00f3w odbiciowych.<\/p>\nCo to jest \u0142uska?<\/h2>\n
Zobacz film<\/h5>\n
Co jest lepsze – \u0142uska, czy smar?<\/h2>\n
Obalamy mit!<\/h5>\n
Osi\u0105gi<\/h3>\n
\n\n
\n \u0141uska<\/td>\n Smar odbiciowy<\/td>\n<\/tr>\n \n –<\/span> Spowalnia nart\u0119.<\/td>\n +<\/span> Zapewnia wi\u0119ksz\u0105 szybko\u015b\u0107 jazdy (nie hamuje).
+<\/span> Umo\u017cliwia trzymanie na lodzie i mocno ubitym \u015bniegu przy odpowiednim dobraniu smar\u00f3w.
–<\/span> Przy nieumiej\u0119tnym doborze smar\u00f3w lub zmianie warunk\u00f3w na trasie (wyst\u0119puj\u0105ce r\u00f3\u017cnice w temperaturze \u015bniegu przy zmianie wysoko\u015bci, s\u0142o\u0144ce, opad \u015bwie\u017cego \u015bniegu itd.) jazda mo\u017ce by\u0107 jeszcze wolniejsza ni\u017c na bieg\u00f3wkach z \u0142usk\u0105.<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\nCzas i wygoda<\/h3>\n
\n\n
\n \u0141uska<\/td>\n Smar odbiciowy<\/td>\n<\/tr>\n \n +<\/span> Narty z \u0142usk\u0105 wymagaj\u0105 tylko parafinowania cz\u0119\u015bci sun\u0105cych po \u015bniegu w fazie po\u015blizgu. Czas na przygotowanie nart jest kr\u00f3tszy.
+<\/span> Narty z \u0142usk\u0105 nie wymagaj\u0105 czasu na poznanie trudnej sztuki dobierania smar\u00f3w odbiciowych.<\/td>\n–<\/span> Wymaga wo\u017cenia ze sob\u0105 kompletu smar\u00f3w odbiciowych i przygotowania nart tu\u017c przed wyj\u015bciem na tras\u0119 po zapoznaniu si\u0119 z warunkami na miejscu (przyda si\u0119 termometr do mierzenia temperatury \u015bniegu).
–<\/span> Smary odbiciowe, a zw\u0142aszcza tzw. klistry, mog\u0105 pobrudzi\u0107 r\u0119kawice, ubrania, a tak\u017ce tapicerk\u0119 samochodu, je\u015bli przewo\u017cone s\u0105 bez pokrowca we wn\u0119trzu pojazdu. Wymagaj\u0105 bardzo du\u017co uwagi przy przenoszeniu i transporcie.<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\nKoszty<\/h3>\n
\n\n
\n \u0141uska<\/td>\n Smar odbiciowy<\/td>\n<\/tr>\n \n +<\/span> Ta\u0144sza w u\u017cytkowaniu, gdy\u017c nie wymaga smarowania na trzymanie.
+<\/span> Koszt zakupu narty z \u0142usk\u0105 jest zbli\u017cony do kosztu zakupu odpowiednik\u00f3w z g\u0142adkim \u015blizgiem.<\/td>\n–<\/span> Wymaga zakupienia minimum podstawowego zestawu smar\u00f3w odbiciowych i akcesori\u00f3w lub ponoszenia koszt\u00f3w smarowania przez wyspecjalizowany serwis.<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n Uniwersalno\u015b\u0107<\/h3>\n
\n\n
\n \u0141uska<\/td>\n Smar odbiciowy<\/td>\n<\/tr>\n \n +<\/span> Zapewnia dobre trzymanie przy odbiciu w wi\u0119kszo\u015bci warunk\u00f3w \u015bniegowo-pogodowych.
+<\/span> Umo\u017cliwia swobodn\u0105 jazd\u0119 tak\u017ce przy istotnych zmianach warunk\u00f3w podczas jednego treningu, czy wycieczki.
–<\/span> Nie radzi sobie na oblodzonych powierzchniach.<\/td>\n+<\/span> Dobrze dobrany i przy niezmiennych warunkach zapewnia komfort i pewno\u015b\u0107 odbicia.
+<\/span> Umo\u017cliwia dobranie smar\u00f3w (klistr\u00f3w) pozwalaj\u0105cych na bieganie tak\u017ce na oblodzonych trasach, czy mocno ubitym i zmro\u017conym \u015bniegu.
–<\/span> Pozbawi nas przyjemno\u015bci z jazdy je\u015bli zostanie dobrany nieumiej\u0119tnie lub podczas jazdy na nartach zmieni\u0105 si\u0119 warunki na trasie.<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\nTeren<\/h3>\n