![\"Ikony](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2013\/04\/ikony-narciarstwa-biegowego-80x80.png\")
Artyku\u0142 opublikowany w cyklu nabiegowkach.pl – Ikony Narciarstwa Biegowego<\/a><\/div>\nDzisiejsza Finlandia to kraj uznawany za nowoczesny, stosunkowo bogaty i raczej bezpieczny. Kiedy przysz\u0142y dominator bieg\u00f3w narciarskich by\u0142 ma\u0142ym ch\u0142opcem, by\u0142o to pa\u0144stwo biedne, niezorganizowane i prze\u017carte drug\u0105 wojn\u0105 \u015bwiatow\u0105. Urodzony 20 listopada 1937 roku Eero na nartach zacz\u0105\u0142 si\u0119 porusza\u0107 raczej w wyniku potrzeby, a nie na skutek realizowania pasji czy przyjemno\u015bci. Powodem ich ubierania by\u0142o zamarzni\u0119te jezioro, a po drugiej jego stronie szko\u0142a, do kt\u00f3rej ucz\u0119szcza\u0142. Jedynym rozs\u0105dnym, a przy okazji najszybszym rozwi\u0105zaniem by\u0142o \u015blizganie si\u0119 na dw\u00f3ch deskach.<\/p>\n
![\"Eero](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2014\/01\/Eero_Mantyranta_11-vuotiaana.jpg\")
To \u015blizganie z czasem przerodzi\u0142o si\u0119 w pasj\u0119. Narciarstwo mia\u0142o by\u0107 alternatyw\u0105 dla \u015brodowiska uciekaj\u0105cego na p\u00f3\u0142noc przed prawem. M\u00e4ntyranta tak zatraci\u0142 si\u0119 w tym uciekaniu, \u017ce dobieg\u0142 na swoich nartach do absolutnego szczytu marze\u0144. Na trasie \u017cycia zd\u0105\u017cy\u0142 zebra\u0107 trzy olimpijskie i dwa mistrzowskie z\u0142ota. Odwiedzi\u0142 Squaw Valley, gdzie debiutowa\u0142 na Igrzyskach, Innsbruck, w kt\u00f3rym nadano mu bardzo ciekawy przydomek, a tak\u017ce polskie Zakopane. Tak, tak \u2013 spod Tatr te\u017c wyjecha\u0142 ob\u0142adowany metalami na sznurku. Z\u0142otem i srebrem. Ciekawa osobowo\u015b\u0107 i wybitny sportowiec, kt\u00f3rego Finlandia traktuje jak narodowego bohatera.<\/p>\n
Zwyci\u0119stwo zapisane w genach<\/h3>\n
Przez ca\u0142\u0105 swoj\u0105 zawodnicz\u0105 karier\u0119 Eero nie trenowa\u0142 du\u017co inaczej, ani\u017celi pozostali koledzy z kadry. Metody szkoleniowe zbli\u017cone by\u0142y te\u017c do tych, kt\u00f3re stosowano w innych licz\u0105cych si\u0119 w stawce kadrach. Czy kluczem by\u0142 talent? A mo\u017ce… niewidzialna pomoc? Jedno i \u2013 ku zdziwieniu wszystkich \u2013 drugie. Po latach od swoich wspania\u0142ych osi\u0105gni\u0119\u0107 odkryto u Fina niezwykle rzadk\u0105 u cz\u0142owieka osobliwo\u015b\u0107. Urodzi\u0142 si\u0119 on bowiem z genetyczn\u0105 mutacj\u0105, kt\u00f3rej skutkiem by\u0142o produkowanie przez jego organizm nawet 50% wi\u0119cej czerwonych krwinek. Rol\u0105 erytrocyt\u00f3w jest m.in. transport tlenu z p\u0142uc do wszystkich tkanek cia\u0142a. Gdy jest ich wi\u0119cej, tlen przenosi si\u0119 szybciej i skuteczniej. Dzi\u0119ki temu mi\u0119\u015bnie sportowca mog\u0142y pracowa\u0107 intensywniej i przez d\u0142u\u017cszy czas. To, czego tak bardzo potrzebuj\u0105 sportowcy bloku wytrzyma\u0142o\u015bciowego M\u00e4ntyrancie zapewnia\u0142a natura.<\/p>\n
Proces, kt\u00f3ry zachodzi\u0142 w ciele wybitnego biegacza Kto pami\u0119ta ten wie, kto nie pami\u0119ta niechaj czyta: lata 60. to w biegach narciarskich hegemonia Eero M\u00e4ntyranty. Ka\u017cdy ma swoich bohater\u00f3w, to jasne. Dzi\u015b na topie jest Bjoergen<\/a>, Kowalczyk<\/a>, Northug<\/a>… wtedy gazety pisa\u0142y o nieziemsko szybkim Finie.<\/p>\n Na mi\u0119dzynarodowej arenie urodzony w Turtoli biegacz zadebiutowa\u0142 w 1960 roku. Do Squaw Valley pojecha\u0142 g\u0142\u00f3wnie jako uzupe\u0142nienie fenomenalnego sk\u0142adu \u00f3wczesnej sztafety, cho\u0107 i w indywidualnym starcie na 15 kilometr\u00f3w otar\u0142 si\u0119 o podium. Wsp\u00f3lnie z V\u00e4in\u00f6 Huhtal\u0105, Veikko Hakulinenem i Toimim Alatal\u0105 o zaledwie 0,8 sek. pokonali ekip\u0119 Norweg\u00f3w. To by\u0142 fenomenalny pocz\u0105tek wielkiej kariery, kt\u00f3r\u0105 ju\u017c wtedy 23-latkowi wywr\u00f3\u017cono. Dwa lata p\u00f3\u017aniej o sile zmutowanych gen\u00f3w przekona\u0142o si\u0119 kilkadziesi\u0105t tysi\u0119cy widz\u00f3w, kt\u00f3rzy bacznie \u015bledzili rywalizacj\u0119 na 30 kilometr\u00f3w u st\u00f3p Giewontu. Zakopane by\u0142o jego. Eero nad drugim Szwedem Janne Stefanssonem mia\u0142 dziesi\u0119\u0107 sekund przewagi. W sztafecie, z kt\u00f3r\u0105 wywalczy\u0142 srebro, nie by\u0142 ju\u017c tylko uzupe\u0142nieniem. By\u0142 g\u0142\u00f3wnym motorem nap\u0119dowym.<\/p>\n![\"EeroMantyranta\"](\"https:\/\/nabiegowkach.pl\/wp-content\/uploads\/2014\/01\/EeroMantyranta.jpg\")
szczeg\u00f3\u0142owo wyja\u015bni\u0142a Christie Aschwanden na \u0142amach magazynu New Scientist. Jak t\u0142umaczy, wi\u0119ksza ilo\u015b\u0107 erytrocyt\u00f3w wzi\u0119\u0142a si\u0119 z mutacji genu odpowiedzialnego za produkcj\u0119 receptora erytropoetyny (EPO). Zazwyczaj nerki wypuszczaj\u0105 erytropetyn\u0119, gdy poziom tlenu w tkankach spada. Tak dzieje si\u0119 np. na du\u017cych wysoko\u015bciach, gdzie powietrze zawiera mniej tlenu od tego, kt\u00f3rym oddychamy na nizinach. Wyprodukowane w\u00f3wczas EPO nakazuje organizmowi produkcj\u0119 nowych krwinek, kt\u00f3re podnios\u0105 poziom tlenu do normy. Kiedy sytuacja si\u0119 ustabilizuje, receptor powinien zamkn\u0105\u0107 produkcj\u0119 erytropoetyny. To w\u0142a\u015bnie nie dzia\u0142a\u0142o u Eero, dlatego w jego krwi ci\u0105gle p\u0142ywa\u0142o mn\u00f3stwo erytrocyt\u00f3w.<\/em> Niestety dla czysto\u015bci sportu EPO mo\u017cna sztucznie wprowadzi\u0107 do organizmu zawodnika. Jej poziom jest monitorowany przy kontrolach antydopingowych, o czym podczas Igrzysk w Vancouver doskonale przekona\u0142a si\u0119 Kornelia Marek.<\/p>\nDekada marze\u0144<\/h3>\n