{"id":938,"date":"2014-09-20T17:00:47","date_gmt":"2014-09-20T15:00:47","guid":{"rendered":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/blog\/made-in-poland-czyli-muzeum-narciarstwa-w-wisle-938\/"},"modified":"2024-03-26T10:07:48","modified_gmt":"2024-03-26T09:07:48","slug":"made-in-poland-czyli-muzeum-narciarstwa-w-wisle","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/nabiegowkach.pl\/made-in-poland-czyli-muzeum-narciarstwa-w-wisle-938\/","title":{"rendered":"Made in Poland, czyli Muzeum Narciarstwa w Wi\u015ble"},"content":{"rendered":"
Nie ma tu ani najwi\u0119kszej kolekcji nart, ani najstarszych czy najd\u0142u\u017cszych desek. Jest za to co\u015b, czego nie zobaczycie w austriackim M\u00fcrzzuschlag<\/a> czy w Tatrza\u0144skiej \u0141omnicy<\/a>: narty made in Poland.<\/p>\n Powiedzmy od razu. Male\u0144kie Muzeum Narciarstwa w Wi\u015ble nie jest na tyle okaza\u0142e, by stanowi\u0142o g\u0142\u00f3wny pow\u00f3d odwiedzin rodzinnej miejscowo\u015bci Adama Ma\u0142ysza. Warto za to tam zajrze\u0107 przy okazji. Np. jad\u0105c na trasy biegowe na Kubalonce lub do Istebnej.<\/p>\n Muzeum Narciarstwa mie\u015bci si\u0119 w O\u015brodku Wczasowo Szkoleniowym \u201eZimowit”, przy ul. Wodnej 3 w Wi\u015ble. Otwarte jest codziennie od godziny 10:00 do 16:00. Wst\u0119p bezp\u0142atny. Przed wej\u015bciem do g\u0142\u00f3wnego budynku polecamy obejrzenie pomys\u0142owego barometru.<\/p>\n Autor wszystkich zdj\u0119\u0107 w tek\u015bcie: Piotr Manowiecki\/Bieg\u00f3wki pod Tatrami<\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Nie ma tu ani najwi\u0119kszej kolekcji nart, ani najstarszych czy najd\u0142u\u017cszych desek. Jest za to co\u015b, czego nie zobaczycie w austriackim M\u00fcrzzuschlag<\/a> czy w Tatrza\u0144skiej \u0141omnicy<\/a>: narty made in Poland.<\/p>\n","protected":false},"author":15,"featured_media":5676,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[7],"tags":[76,1108,1136,1138,1137,667],"class_list":["post-938","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-narty-biegowe-miejsca","tag-historia","tag-historia-narciarstwa","tag-muzeum","tag-muzeum-narciarstwa","tag-polsport","tag-wisla"],"acf":[],"yoast_head":"\nJedyny taki korytarz<\/h3>\n
Ekspozycja mie\u015bci si\u0119 \u2013 do\u015b\u0107 nietypowo \u2013 w korytarzu jednego z budynk\u00f3w domu wczasowego Zimowit. Miejsca nie ma wiele, brakuje troch\u0119 odpowiedniego o\u015bwietlenia i opis\u00f3w przy eksponatach. Najbardziej jednak brak osoby, kt\u00f3ra opowiedzia\u0142aby o zbiorach tak barwnie, jak pan Czes\u0142aw Stawarz, miejscowy pasjonat narciarstwa i pomys\u0142odawca kolekcji. Wszystko zacz\u0119\u0142o si\u0119 na pocz\u0105tku lat 90. ubieg\u0142ego stulecia, gdy pan Stawarz \u2013 \u00f3wczesny kierownik o\u015brodka \u2013 postanowi\u0142 zebra\u0107 troch\u0119 starych desek, by uchroni\u0107 je przed zniszczeniem. Stopniowo kolekcja zacz\u0119\u0142a si\u0119 powi\u0119ksza\u0107 i dzi\u015b liczy oko\u0142o 100 par nart. Cz\u0119\u015b\u0107 z nich, tych mniej cennych, zosta\u0142a wyeksponowana przed wej\u015bciem do budynku.<\/p>\n
G\u0105siory i Adam Ma\u0142ysz<\/h3>\n
Najstarsze narty, pochodz\u0105ce z ko\u0144ca XIX wieku, to drewniane g\u0105siory, nazwane tak ze wzgl\u0119du na charakterystyczny kszta\u0142t dzioba. Drewno pami\u0119ta nadany mu pierwotnie kszta\u0142t, ale od czasu do czasu trzeba mu nieco pom\u00f3c. W okresach, gdy nie je\u017adzi\u0142o si\u0119 na nartach, mi\u0119dzy dzioby nale\u017ca\u0142o w\u0142o\u017cy\u0107 drewniany element, kt\u00f3ry rozpycha\u0142 je na zewn\u0105trz, a pod wi\u0105zania ko\u0142ek lub \u0107wier\u0107litrow\u0105 butelk\u0119, kt\u00f3ra pozwala\u0142a zachowa\u0107 odpowiednie wygi\u0119cie nart<\/em> \u2013 wyja\u015bnia pan Stawarz. Opr\u00f3cz tych najstarszych, najwi\u0119ksz\u0105 chlub\u0105 muzeum s\u0105 narty Adama Ma\u0142ysza, kt\u00f3re ofiarowa\u0142 jeszcze jako junior, przed zimowymi igrzyskami olimpijskimi w Nagano w 1998 roku. Popularno\u015b\u0107 or\u0142a z Wis\u0142y jest tak du\u017ca, \u017ce trzeba by\u0142o pomalowa\u0107 je bezbarwnym lakierem, bo autograf skoczka zaczyna\u0142 si\u0119 \u015bciera\u0107 od dotyku zwiedzaj\u0105cych. Obok elanek Ma\u0142ysza stoj\u0105 czarne skok\u00f3wki marki Poppa \u2013 takie same jak te, na kt\u00f3rych Wojciech Fortuna skoczy\u0142 po z\u0142oto na olimpiadzie w Sapporo oraz nieu\u017cywane hikorowe kronsbergi, kt\u00f3re ca\u0142e lata przele\u017ca\u0142y zapomniane w wi\u015bla\u0144skim magazynie. Na identycznych Franciszek G\u0105sienica-Gro\u0144 zdoby\u0142 dla Polski pierwszy zimowy medal olimpijski, zajmuj\u0105c trzecie miejsce w kombinacji norweskiej w Coritna d’Ampezzo w 1956 r.<\/p>\n
Tatry, Wierchy, Gorce<\/h3>\n
Jeszcze przed wej\u015bciem wzrok przyci\u0105ga napis na kilku nartach: Made in Poland. Na dziobach logo WN Zakopane (Wytw\u00f3rnia Nart Zakopane), poni\u017cej charakterystyczna parzenica z nazw\u0105 rodzaju nart. Skokowe to Tatry, kombinacja to Wierchy, a Biegowe \u2013 Gorce. P\u00f3\u017aniej, gdy Wytw\u00f3rnia Nart Zakopane przekszta\u0142ci si\u0119 w Wytw\u00f3rni\u0119 Nart Polsport w Szaflarach, parzenica zniknie. Zostanie tylko kolor i nazwa. Skok\u00f3wki dalej b\u0119d\u0105 czarne, narty do kombinacji norweskiej niebieskie, a bieg\u00f3wki czerwone (p\u00f3\u017aniej dostan\u0105 brzydki bia\u0142y kolor, kt\u00f3ry by\u0107 mo\u017ce pami\u0119tacie). Trzeba przyzna\u0107, \u017ce pi\u0119kne by\u0142y te jednokolorowe, ascetycznie ozdobione narty, cho\u0107 ani tak szybkie ani lekkie, jak dzisiejsze, po\u0142yskliwe narty z w\u0142\u00f3kna w\u0119glowego. Co ciekawe, w okresie zimnej wojny narty sygnowano po prostu Wytw\u00f3rnia 22 \u2013 na wszelki wypadek, gdyby u\u017cywane przez podhala\u0144skie jednostki wojskowe wpad\u0142y w r\u0119ce wroga. Na dziobach jednej pary mo\u017cna wypatrze\u0107 te\u017c znaczek Fischera, zaskakuj\u0105co inny od tego, do jakiego przywykli\u015bmy: z pomara\u0144czowo-niebieskim narciarzem w pozycji zjazdowej na tle o\u015bnie\u017conych g\u00f3r.<\/p>\n
Kierpce i klucz do wyci\u0105gu<\/h3>\n
Opr\u00f3cz ewolucji bieg\u00f3wek, skok\u00f3wek i zjazd\u00f3wek, w wi\u015bla\u0144skim muzeum pokazane zosta\u0142y zmiany w wygl\u0105dzie narciarskich wi\u0105za\u0144, kij\u00f3w oraz but\u00f3w. Zanim pojawi\u0142y si\u0119 masywne, sk\u00f3rzane buty narciarskie, w Beskidach do paskowego wi\u0105zania wsuwano kierpce, do kt\u00f3rych obowi\u0105zkowo zak\u0142ada\u0142o si\u0119 gryz\u0105ce we\u0142niane skarpety do kolan. Na wystawie mo\u017cna zobaczy\u0107 te\u017c pierwsze nartorolki, dawny igielit, umo\u017cliwiaj\u0105cy skakanie na skoczniach narciarskich w lecie oraz klucz do pierwszych wyci\u0105g\u00f3w narciarskich. Uprzywilejowani cz\u0142onkowie klub\u00f3w sportowych musieli wozi\u0107 ze sob\u0105 ten sporych rozmiar\u00f3w przyrz\u0105d, kt\u00f3rym wpinali si\u0119 do liny wyci\u0105gu.
Je\u015bli w wi\u015bla\u0144skim muzeum zat\u0119sknicie za drewnianymi nartami, mam dobr\u0105 wiadomo\u015b\u0107. Na Bia\u0142orusi<\/a> w sto\u0142ecznym domu towarowym wci\u0105\u017c mo\u017cna za grosze kupi\u0107 nowe, drewniane narty, utrzymane nawet w zbli\u017conych do polsport\u00f3w barwach.<\/p>\nInformacje praktyczne<\/h3>\n