Jeszcze kilka lat temu o backcountry wiedzieli nieliczni. Dziś termin ten coraz częściej pojawia się w biegówkowym świecie. Czym narty BC różnią się do biegówek, śladówek i skiturów? W jakim terenie najlepiej się sprawdzą? I kto zakocha się w tym rodzaju narciarstwa?
Przez połowę życia nienawidziłam biegówek. A raczej wycieczek na biegówkach. Tata, były zawodnik jeszcze z czasów, gdy biegało się na drewnianych nartach, a trasę trzeba było samemu sobie udeptać – zabierał mnie na wędrówki po lesie i tatrzańskich szlakach. Dlatego gdy osiem lat temu Piotr zapowiedział, że chce pochodzić na biegówkach poza trasami – byłam przerażona. „O nie, nie ma mowy. Nie pójdę na biegówkach na Kondratową, żebym się miała zabić na zjeździe. Do schroniska na Turbaczu? Mowy nie ma!” Kupiliśmy więc kombinowane foki na biegówki, które rozwiązały problem podchodzenia, ale każdy zjazd wciąż był walką o przetrwanie. I gdy wydawało się, że już nic nie przekona mnie do narciarskich wędrówek – odkryliśmy backcountry.
Backcountry, czyli właściwie co?
Narty backcountry (w skrócie BC) to sprzęt stworzony z myślą o poruszaniu się poza przygotowanymi przez ratrak trasami. Sam termin backcountry pochodzi z języka angielskiego i oznacza 'pustkowie’. Nazwy modeli nart dopowiadają resztę: Forester, Highlander, Offtrack, Discovery, Adventure. Dodam od razu, że na BC wcale nie trzeba przedzierać się przez kopne śniegi w miejscach, gdzie nikt przed nami nie dotarł. Najczęściej wędruje się przez otwarte przestrzenie, np. pola oraz ścieżkami i szlakami, które – nierówne, wąskie, strome lub wyślizgane – bardzo trudno (i męcząco) byłoby pokonać na biegówkach. I tak jak biegówki służą przede wszystkim do biegu, na nartach BC po prostu się chodzi. Jeśli zatem bardziej od biegu, bicia rekordów czy realizowania treningu lubicie długie, spokojne wycieczki z czasem na posiedzenie przy herbatce z termosu – backcountry powinno się Wam spodobać. Tym bardziej, że konstrukcja nart, wiązań i butów bardzo ułatwia poruszanie się poza założonym śladem do klasyka.
Sprawdź ofertę popularnego sklepu z nartami biegowymi biegowkowy.pl.
Między biegówkami a skiturami
Backcountry to w zasadzie coś między biegówkami a skiturami. Nazywam je „pancernymi biegówkami”, bo zasada ruchu jest bardzo podobna jak w narciarstwie biegowym, mamy wolną piętę, lekkie buty (które jednak znacznie lepiej trzymają kostkę), podobne wiązania i podobną konstrukcję narty. Różnica to metalowa krawędź, większa sztywność i szerokość nart oraz znacznie dłuższa łuska. Jeśli testowalibyście BC na trasie biegowej, będą wydawać się bardzo wolne i tępe, co jest ich ogromną zaletą w terenie, gdzie liczy się przede wszystkim stabilność i poczucie kontroli nad nartą. Łuska na dużej długości narty zapewnia znacznie lepsze trzymanie i pozwala pokonać niemałe podejścia (wiele zależy jednak od warunków i nieraz trzeba wesprzeć się fokami i/lub odpowiednią techniką). Narty BC są też krótsze od biegówek, by było wygodniej manewrować na wąskiej ścieżce między drzewami.
Trzeba jednak pamiętać, że wycieczki na BC kończymy zazwyczaj tam, gdzie dla skiturowców dopiero zaczyna się prawdziwa zabawa. W nartach backcountry nie mamy bowiem możliwości wpięcia pięty w wiązanie, nasze narty nie są przystosowane do zjazdów w tak eksponowanym terenie, wreszcie – nie wypną się same w przypadku lawiny, a i narciarze BC najczęściej nie mają ani szkolenia lawinowego ani odpowiedniego sprzętu. Backcountry są za to znacznie szybsze w pofałdowanym terenie z częstymi wypłaszczeniami. Do niedawna w zimowej turystyce popularne były też śladówki, jednak stopniowo ze względu na lepsze właściwości w górskim terenie wypierają je narty backcountry. Za to na nizinach śladowki wciąż pozostają niezastąpione.
Trochę w górę, trochę w dół i po płaskim
Backcountry świetnie sprawdzają się w niezbyt wysokich górach, które nie mają charakteru alpejskiego, np. Beskidach, Gorcach, Górach Świętokrzyskich czy w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Dobrze radzą sobie w niższych partiach Tatr, mniej więcej do wysokości schronisk (z wyjątkiem Doliny Pięciu Stawów Polskich). Są też najlepszym wyborem na Karkonosze, bo choć teoretycznie ratrak przygotowuje tam trasy, są one zazwyczaj tak zmrożone, że biegówki bez stalowej krawędzi i buty nietrzymające kostki nie dają rady. Można powiedzieć, że BC to idealna narta na trasy, gdzie mamy trochę do góry i trochę na dół, a wszystko to przeplatane płaskimi odcinkami. Świetnie radzą sobie też w sytuacjach, gdy czeka nas długie podejście o umiarkowanym nachyleniu, które wyprowadza na coś w rodzaju lekko pofalowanego płaskowyżu. Narty backcountry można potraktować jako całkiem niezłe rozwiązanie na… wyczynowe trasy biegowe, na których przeciętny amator z brakami w technice lub kondycji na biegówkach po prostu sobie nie poradzi.
Spróbuj backcountry, jeśli:
- lubisz wędrować po górach i pagórkach
- nie lubisz być ograniczony przebiegiem wyratrakowanej trasy
- najchętniej poszedłbyś na nartach przez zaśnieżone pola i lasy
- nie lubisz kręcić się w kółko na krótkich pętlach, które nie łączą się z innymi trasami
- wolisz spacerować niż biegać
- lubisz zrobić sobie przerwę, usiąść na zwalonym pniu, spokojnie napić się herbaty i zjeść kanapkę
- chcesz pooddychać czystym powietrzem (trasy BC wiodą najczęściej z dala od jakichkolwiek zabudowań oraz na terenie parków narodowych)
- masz dość rozczarowań stanem przygotowania tras biegowych w polskich górach
Po więcej podstawowych informacji o narciarstwie backcountry zapraszam do Kompendium wiedzy o narciarstwie backcountry, które przygotowałam wspólnie z Piotrem Manowieckim i Tomaszem Tobiaszem z wypożyczalni BC w Dobrej.
Autorem wszystkich zdjęć w tekście jest Piotr Manowiecki.
Łucja Łukaszczyk
Dziennikarka, copywriterka i PR-owiec. Nie wyobraża sobie zimy bez biegówek i wędrówek na nartach backcountry. Od 2013 roku popularyzuje te zimowe aktywności w mediach podróżniczych i sportowych, a na nieistniejącej już stronie www.biegowkipodtatrami.pl opisywała trasy po polskiej i słowackiej stronie Tatr.
![Jak trenować poprawnie z trenażerem Ercolina [FILM]](https://nabiegowkach.pl/wp-content/uploads/2019/04/7124924f961cf64ed9d4240912ace279-300x200.jpg)