Czy narty biegowe mogą być krótsze od wzrostu? Czy krótkie biegówki mogą przeszkadzać w bieganiu? Czy można na takich startować w zawodach sportowych? Komu mogą pomóc? Odpowiadamy na częste wątpliwości miłośników nart biegowych dotyczące długości ich desek.
Spis treści
Narty biegowe zawsze kojarzą się nam z długimi i wąskimi deskami. Historycznie narty miały zapobiegać zapadaniu się w śniegu podczas przemieszczania się i wytwarzano je w długościach sięgających nawet 3-4 metrów. Jeszcze niedawno, gdy dobierano narty biegowe do wzrostu, producenci i fachowcy sugerowali wybór egzemplarzy o 20-30 cm wyższych niż narciarz.
Narty biegowe dobieramy do wagi
Aktualnie niemal wszystkie narty biegowe dobiera się do wagi użytkownika. Nie dotyczy to jednak biegówek ze ślizgami Nanogrip, o czym piszemy więcej poniżej. W tradycyjnie zbudowanych nartach do techniki klasycznej na ślizgu wyznaczona jest strefa odbiciowa, którą smaruje się specjalnymi smarami. Wytwarzają one tarcie przy odbiciu i dociśnięciu narty do śniegu, dzięki czemu narta zatrzymuje się, a jej użytkownik może przesuwać się do przodu. Współcześnie w większości modeli, zwłaszcza przeznaczonych do rekreacji, smar zastępowany jest przez łuskę lub foki.
Tradycyjnie zbudowane narty biegowe muszą mieć odpowiednią długość, za tym idzie sztywność i wielkość strefy odbicia. Wraz z dostępnością nowoczesnych materiałów oraz postępem w technologii budowy biegówek, producenci nauczyli się wytwarzać narty krótsze i sztywniejsze.
Sprawdź ofertę popularnego sklepu z nartami biegowymi biegowkowy.pl.
-30%
Narty biegowe dla cięższych i mniej doświadczonych
Im mniej zaawansowani biegacze, tym częściej narzekają na “za długie” ich zdaniem narty, które utrudniają manewrowanie, hamowanie pługiem i wychodzenie z toru w czasie jazdy. Pamiętajmy, że narciarze, dla których biegówki to jedynie forma rekreacji, czy turystyki, nie zawsze mogą poszczycić się sportową sylwetką. Często ważą wyraźnie więcej niż zawodnicy wyczynowi o tym samym wzroście, a umiejętności mają mniejsze.
Producenci nart zdali sobie sprawę, że mniej wysportowani miłośnicy biegówek to największa grupa klientów. Obok sprzętu turystycznego każda marka oferuje dla nich również modele sportowe. Coraz częściej w skróconych wersjach.
Krótsze biegówki zazwyczaj mają sztywniejsze rdzenie. Zwykle te modele oznaczone są angielskimi słowami stiff lub hard. Zaletą takiego sprzętu jest nie tylko lepsza proporcja długości do wzrostu użytkownika i co za tym idzie łatwiejsze manewrowanie, ale także wygoda w transporcie. O ileż łatwiej zapakować do auta biegówki o długości 180 cm, niż 207 cm.
Narty biegowe z Nanogrip
Niektórzy producenci oferują także narty biegowe, których rozmiar jest niezależny od wagi użytkownika. Np. fińska marka Peltonen ma w swojej ofercie biegówki do techniki klasycznej, których ślizgi są pokryte powłoką Nanogrip. Co ciekawe, te modele nie wymagają żadnego smarowania, ani na jazdę, ani na odbicie.
Ponieważ powłoka Nanogrip rozprowadzona po całej długości ślizgu odpowiada za zatrzymanie nart przy odbiciu, to nie trzeba ich dopasowywać do wagi posiadacza. Zatem można wybrać znacznie krótsze deski. Przykładowo w modelu Peltonen G-Grip Cruiser występują tylko dwie długości nart: 155 i 170 cm. Te krótsze dla narciarzy o wzroście do 170 cm, te trochę dłuższe dla wszystkich mierzących ponad 170 cm.
Dla chętnych podajemy link do szczegółowego opisu technologii nart biegowych z Nanogrip.
Narty biegowe do techniki łyżwowej też mogą być krótsze
Również coraz częściej spotyka się sztywne modele nart do biegania techniką łyżwową. Na przykład firma Yoko oferuje narty łyżwowe o długości 150 cm, które “udźwigną” nawet wysokich i ciężkich narciarzy do 90 kg.
Czy krótsze narty biegowe przeszkadzają?
Krótsze narty biegowe to w turystyce i rekreacji niemal same zalety. Są lżejsze, bardziej mobilne. Łatwiej na nich hamować pługiem, skręcać, wchodzić do, czy wychodzić z toru. Mniej plączą się u nóg mało doświadczonych narciarzy. Znacznie łatwiej je transportować i przechowywać.
Pamiętajmy jednak, że narty mają m.in. zapobiegać zapadaniu się w śniegu. O ile na dobrze przygotowanych trasach narciarskich, ubitych maszynowo, nie grozi nam grzęźnięcie, to w kopnym śniegu zbyt krótkie i wąskie deski mogą nie utrzymać nas na powierzchni.
Krótkie narty biegowe a przepisy
Czy na takim sprzęcie krótszym od wzrostu można wystartować w zawodach narciarskich? Co na to przepisy?
Przyzwyczailiśmy się już, że na biegach Worldloppet, także rodzimym Biegu Piastów, odbywają się kontrole długości kijów. Po co wprowadzono limity? Aby ograniczyć dominację techniki double poling (pchanie bezkrokiem) w biegach narciarskich stylem klasycznym. Przepisy te wprowadziła Międzynarodowa Federacja Narciarska (FIS) dążąc do ochrony techniki klasycznej. Gładkie narty smarowane na jazdę i długie kije sprzyjały pokonywaniu tras jednym stylem – bezkrokiem, co eliminowało różnorodność kroków klasycznych, w tym kroku naprzemianstronnego.
Na sezon 2024/25 wytyczne FIS pozostają bez zmian. Długość kijów w technice klasycznej nie może przekraczać 83% wzrostu zawodnika (mierzonego w butach narciarskich), a w technice łyżwowej wynosi maksymalnie 100%. Długość ta jest mierzona od podłogi do miejsca wpięcia pasków, a wynik zaokrąglany do 5 mm.
Dlaczego jednak wprowadza się limity długości także dla nart startowych? Tak jak w wypadku kijów chodzi o utrzymanie specyfiki tego sportu. Mogłoby się przecież okazać, że w niektórych warunkach szybciej pokonuje się trasę na nartach półmetrowych, przypominających długością nartorolki, a nawet łyżwy. Jakże dziwnie wyglądałyby biegi narciarskie na takich krótkich deskach. Czy to nadal byłoby narciarstwo?
Zatem FIS i tu ma dla nas sprecyzowane wytyczne. W sezonie 2024/25 niezależnie od techniki biegu, narty biegowe nie mogą być krótsze niż wzrost biegacza minus 10 cm. Przy okazji dodajmy, że wagę pary nart wyznaczono na nie mniej niż 750 gramów.
Co istotne, wytyczne te dotyczą wyłącznie zawodów i biegów, w których obowiązuje regulamin narciarski FIS, czyli wszystkich imprez wysokiej rangi w sporcie wyczynowym i innych, które w swoich zasadach mają zapis odnoszący się do przepisów FIS.
Sportowcy uprawiający wyczynowo biegi narciarskie mają zbliżone proporcje wzrostu i masy mięśniowej, poza tym dostają modele racingowe z najwyższej półki każdego producenta, które są zbudowane dosyć tradycyjnie. Problem z zachowaniem podanych limitów mogą mieć amatorzy startujący w biegach masowych, choćby Worldloppet.
Tuż po wprowadzeniu limitów długości kijów liga Worldloppet uspokajała narciarzy, że te wytyczne dotyczą głównie zawodników z licencją FIS. Potem jednak wprowadzono wyrywkowe kontrole wśród elity i bardziej zaawansowanych uczestników biegów masowych. Także na polskim Biegu Piastów takie kontrole przeprowadzano, głównie wśród zawodników startujących z pierwszego sektora.
Jak dotąd żaden znajomy narciarz bez licencji zawodniczej nie spotkał się z kontrolą długości nart. Takich kontroli nie przeprowadza się na zawodach pod egidą Polskiego Związku Narciarskiego (PZN). Czy to kwestia przyszłości? A może organizatorzy biegów otwartych pominą ten aspekt w swoich regulaminach, wszak zwykle głównie zależy im na frekwencji. A może krótsze, sztywniejsze modele będą używane do biegania na treningach, a na zawody wciąż będziemy zabierać długie biegówki startowe?
Rośnie różnorodność
Podsumowując, narty biegowe mogą być krótsze od wzrostu. Jeśli nie obawiasz się zapadania w kopnym śniegu i nie startujesz w zawodach pod egidą FIS, możesz używać dowolnie krótkich nart biegowych. Takie deski będą bardziej mobilne i wygodniejsze w użytkowaniu. Ułatwią poruszanie się po trasach biegowych początkującym i mniej zaawansowanym narciarzom. Sprawią też mniej problemu w transporcie.
Trend w produkcji nart biegowych zmierza w stronę większej różnorodności, co pozwala każdemu narciarzowi, niezależnie od poziomu zaawansowania oraz budowy ciała, znaleźć sprzęt najlepiej dopasowany do swoich potrzeb i warunków. Dzięki temu zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy mogą cieszyć się większym komfortem, mając pewność, że ich narty spełnią oczekiwania na każdej płaszczyźnie – od wyników sportowych, po wygodę użytkowania.
